БШКда КРУБдун, коммерциялык банктардын жана Финансы чалгындоо мамлекеттик кызматынын катышуусунда электрондук капчыктар аркылуу шайлоочулардын добуштарын сатып алуу коркунучуна каршы өз ара аракеттешүү маселелери боюнча кеңешме болуп өттү.

Кеңешмеде идентификацияланбаган төлөм тутумдары аркылуу аткарылчу төлөмдөргө байкоо жүргүзүү боюнча ведомстволор ортосунда өз ара аракеттешүү маселелери жана алдыдагы Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоодо электрондук капчыктар аркылуу шайлоочулардын добуштарын сатып алуу коркунучун жокко чыгаруу боюнча чаралар каралды.

БШК тараптан талапкерлердин, саясий партиялардын шайлоо фонддорунун акча каражаттарын түзүү жана сарптоо боюнча контролду КР БШКнын көзөмөлдөө-текшерүү тобу (КТТ) жүргүзөт.

Шайлоо фонддорунун атайын эсептерин жүргүзүүнүн мыйзамдарда каралган жол-жоболору идентификацияланбаган булактардан акча каражаттарынын түшүү же шайлоо фонддорунун алкагында аларга которуу коркунучун минимумдаштырат.

БШКнын контролдоо үчүн колдонулуучу АМТ  автоматташтырылган тутумунун мүмкүнчүлүктөрү шайлоо фонддорунун эсептериндеги акча каражаттарынын ар бир жөнөтүүчүсүн жана алуучусун идентификациялоого мүмкүнчүлүк түзөт.

Шайлоочулардын добуштарын сатып алуу үчүн электрондук капчыктарды жана төлөм терминалдарын пайдалануу мүмкүнчүлүгү маселеси боюнча кеңешменин катышуучулары минтип аныкташты: бул учурда шайлоо фонддорунун атайын эсептеринен тышкары пайдаланылуучу эсепке алынбаган “көмүскө” акча каражаттарын (накталай жана накталай эмес түрдө) пайдалануу болуп саналат, алар идентификацияланбаган төлөм тутумдары, мисалы,  ошондой болуп саналган төлөм терминалдары аркылуу жүзөгө ашырылышы мүмкүн.

Пикир алмашуунун жүрүшүндө кеңешменин катышуучулары электрондук капчыктар аркылуу шайлоочулардын добуштарын сатып алуунун мүмкүн болуучу учурларын аныктоо боюнча төмөнкүдөй чечимге келишти:

1.  Өз ыйгарым укуктарынын алкагында БШК, КРУБ, коммерциялык банктар жана Финансы чалгындоо мамлекеттик кызматы шайлоо мезгилинде, айрыкча,  шайлоо датасына чейинки 2 жуманын ичинде (2021-жылдын 15-ноябрынан 28-ноябрына чейин) жана шайлоодон кийин (2021-жылдын 29-ноябрынан 18-декабрына чейин) банк төлөмдөрүнө, банк мекемелеринин жана мобилдик байланыш операторлорунун, төлөм тутумдарынын мобилдик тиркемелери аркылуу төлөмдөрүнө байкоо жүргүзүүнү жүзөгө ашырат;

2. Төлөмдөрдү колдонуунун массалык мүнөзү (кыска убакыттын ичинде бир түзүлмөдөн бирдей суммада кайталанган транзакциялар же убакыттын белгилүү бир тогошунда катары менен бир нече күн бою мезгил-мезгили менен кайталанган бирдей суммалар) күмөндүү төлөмдөр деп эсептелсин.

Көрүлүп жаткан чаралар кызыкдар жактардын шайлоочулардын добуштарын сатып алуу, анын ичинде чет өлкөлүк булактардан сатып алуу аракеттерине бөгөт болууга тийиш.

БШК КТТ эске салат: Кыргыз Республикасынын Жазык кодексине ылайык:

- шайлоо фонддорунан тышкары каражаттарды пайдалануу шайлоо өнөктүгүн каржылоо тартибин бузган жазык жосуну болуп саналат, ал, анын ичинде, талапкерди, талапкерлердин тизмесин каттоону жокко чыгаруу үчүн негиз болуп кызмат кылат;

-  шайлоочулардын добуштарын сатып алуу 260 миң сомго чейин айып пул салынуучу же 2 жыл 6 айга чейин эркиндиктен ажыратуучу жоопкерчиликке тартуучу жазык жактан жазалоочу кылмыш болуп саналат

Кеңешмеге КР БШК төрагасы Н. Шайлдабекова, БШК мүчөлөрү И. Гайпкулов, К.Маматов, А.Жупуева, Финансы чалгындоо мамлекеттик кызматынын төрагасы К.Тургунбеков, КР Улуттук  банкынын, «Компаньон», «Кыргызстан» коммерциялык банкы», «Дос-Кредобанк», «РСК Банкт» жана «Айыл Банк» коммерциялык банктарынын өкүлдөрү катышты.

КР БШКнын көзөмөлдөө-текшерүү тобу