2024-жылдын 17-ноябрына белгиленген жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоого катышуу үчүн катталган бардык 39 партия шайлоо эрежелерин, анын ичинде социалдык тармактардагы үгүт эрежелерин сактоо боюнча Меморандумга кол коюшту.

Меморандумга кол коюу аземдери жер-жерлерде БШК мүчөлөрүнүн, аймактык шайлоо комиссияларынын өкүлдөрүнүн, саясий партия лидерлеринин, ыйгарым укуктуу өкүлдөрдүн, жарандык коом уюмдарынын жана массалык маалымат каражаттарынын катышуусунда өттү.

Меморандумдун тексти:

2024-жылдын 17-ноябрына дайындалган Кыргыз Республикасынын жергиликтүү кеңештеринин депутаттарын шайлоого катышкан саясий партиялардын ортосундагы

МЕМОРАНДУМ

Биз, 2024-жылдын 17-ноябрына дайындалган Кыргыз Республикасынын жергиликтүү кеңештеринин депутаттарын шайлоого катышуу үчүн каттоодон өткѳн, төмөндө кол койгон саясий партиялар

ѳлкөдө тынчтыкты, туруктуулукту жана гүлдөп-өнүгүүнү сактоо, ошондой эле жарандардын жашоо турмушун сапатын жакшыртуу үчүн жалпы жоопкерчиликти сезип,

жарандардын кызыкчылыктары шайлоо процессинин ар бир катышуучусунун көңүл борборунда болууга тийиш экендигин жана элдин ишенимине реалдуу иш-аракеттер менен гана ээ болууну таануу менен,

ѳткѳрүлгѳн шайлоо реформасы тарабынан кепилденген шайлоонун так жана ачык-айкын натыйжаларынын маанилүүлүгүн түшүнүү аркылуу шайлоону Кыргыз Республикасынын Конституциясына жана мыйзамдарына толук ылайыктуу таза жана адилеттүү өткөрүүнү колдоо менен,

Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын, жарандык уюмдардын өкүлдөрүнүн, байкоочулардын, жалпыга маалымдоо каражаттарынын жана активисттердин катышуусунда ушул Меморандумга кол коюу менен биз ачык түрдө төмөнкүлөргө милдеттенебиз:

• шайлоо өнөктүгүн ачыктык жана өз ара урматтоо, жарандардын кызыкчылыктарынын жана укуктарынын артыкчылыктуулугу, мыйзамдын улуктугу принциптеринде жүргүзүүгө;

• шайлоо өнөктүгүн жүргүзүүнүн конструктивдүү, зомбулуксуз ыкмаларын колдонууга;

• катышып жаткан талапкерлер жана шайлоо процессинин башка катышуучулары менен конструктивдүү диалог жүргүзүүгѳ, саясий оппоненттер менен талаш-тартыштарды мыйзамдын негизинде ачык, коомдук талкууда чечүүгѳ;

• шайлоо процессинде этикалык жана моралдык нормаларды сактоого, ыплас технологияларды колдонбостон үгүт иштерин жүргүзүүгө жана бири-бирине карата чынчыл болууга;

• добуш берүүгө чейин жана добуш берүү күнү добуштарды сатып алууга ѳзүбүздүн жана өкүлдөрүбүздүн, ишенимдүү адамдарыбыздын, агитаторлорубуздун, туугандарыбыздын, досторубуздун, тааныштарыбыздын жана башка адамдардын катышуусуна жол бербөөгө, шайлоочулардын добуштарын сатып алууга каршы бардык чаралар менен күрөшүүгө, ошондой эле укук коргоо органдарына кѳмѳк кѳрсѳтүүгѳ;

• өз максаттарына жетүү үчүн административдик ресурсту, анын ичинде кызматтык же кызмат абалынан пайдаланууну болтурбоого;

• жарандардын эркин билдирүүсүнѳ, добуш берүү жана добуштарын эсептөө эркиндигине укукка сыйбаган таасир этүүчү бардык аракеттерден четте болууга, ошондой эле добуш берүүнүн купуялуулугун бузбоого;

• аял-талапкерлердин шайлоо процессине катышуусун толук колдоого, маалыматтык-укуктук жардам көрсөтүүгѳ, аял-талапкерлердин мандаттан баш тартуусуна муктаждаган басмырлоонун жана кысымдын бардык түрлөрүнө жол бербөөгѳ;

• ачык-айкындуулуктун жана шайлоо процессинин бардык катышуучуларын урматтоо принциптеринин негизинде таза жана акыйкат шайлоо өткөрүүгө ар тараптан көмөктѳшүүгѳ, шайлоо комиссияларынын жана укук коргоо органдарынын иштерине көмөк көрсөтүүгѳ;

• шайлоо өнөктүгүн шайлоо алдындагы жана андан кийинки мезгилде жагымдуу жана тынч жагдайга өбөлгө боло тургандай уюштурууга жана өткөрүүгѳ.

Жарандарды маалымдоодо социалдык тармактардын маанилүү ролун түшүнүү менен, шайлоо өнөктүгү учурунда социалдык тармактарда шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүнүн төмөнкү эрежелерин сактоого даяр экенибизди билдиребиз:

• социалдык тармактарда шайлоо алдындагы үгүт иштерин жүргүзүүдө саясий партиялар жана талапкерлер, алардын тарапташтары шайлоо мыйзамдарын, ушул меморандумдун шарттарын жана социалдык тармактарда жагымдуу конструктивдүү маалыматтык чөйрөнү сактоосун камсыз кылууга;

• социалдык түйүндөрдө чыныгы жана расмий аккаунттарды гана колдонууга, өз талапкерлерин жарнамалоо үчүн фейк аккаунттарды же жасалма тармактарды колдонуудан алыс болууга, ошондой эле шайлоо процессине ишенимди адаштырган же бүлүндүрүүгѳ алып келген аракеттерге жол бербѳѳгѳ;

• башка талапкерлердин ар-намысына жана кадыр-баркына, саясий партиялардын ишкердик беделине шек келтирүүчү, атайылап жалган маалыматтарга негизделген басылмаларды таркатпоого;

• социалдык тармактар ​​аркылуу зордук-зомбулукка чакырыктарды, социалдык араздашууну пайда кылуу коркунучун, диний темаларга шилтемелерди, ошондой эле коомдук тартипти дестабилдештирүүчү башка билдирүүлөрдү жана маалыматтарды камтыган үгүт материалдарын жана маалыматтык материалдарды, анын ичинде анонимдүү түрдө таратуудан алыс болууга;

• социалдык тармактардагы өзүбүздүн аракеттер жана ѳзүбүздүн тарапташтардын аракеттери үчүн, ошондой эле жарыяланмаларга жана маалыматтарды жайылтууга байланыштуу мүмкүн болуучу кесепеттер үчүн толук жоопкерчиликти алууга;

• социалдык тармактарды колдонууга байланышкан мүмкүн болуучу тобокелдиктер жана коркунучтар жөнүндө өзүбүздүн тарапташтарыбызга, өзгөчө жаштарга маалымдоо боюнча үзгүлтүксүз аракеттерди жасоого жана социалдык тармактарда конструктивдүү жана жоопкерчиликтүү жүрүм-турумга жигердүү дем ​​берүүгѳ;

• саясый оппоненттер жана шайлоо процесси тууралуу жалган маалыматтарды таркатпоого, ошондой эле интернетке жарыялоодон мурда бардык маалыматтардын тууралыгын кылдаттык менен текшерүүгѳ.

Социалдык тармактарда шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүнүн жогоруда көрсөтүлгөн эрежелерин сактоо боюнча милдеттердин аткарылышын камсыз кылуу максатында, 2024-жылдын 17-ноябрына дайындалган Кыргыз Республикасынын жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоону даярдоо жана өткөрүү мезгилинде социалдык тармактарга мониторинг жүргүзүү боюнча көз карандысыз институтту түзүүнү жана анын натыйжалуу иштешин колдойбуз.

Биз шайлоо комиссияларынын мүчөлөрүн калыстыкты көрсөтүүгө жана саясий партиялар жана талапкерлер, укук коргоо органдары менен ачык ѳз ара аркеттенүүгѳ даяр болууга, административдик ресурсту колдонууга жол бербөөгѳ жана шайлоо процессинин бардык катышуучуларына бирдей шарттарды камсыз кылууга, ал эми жалпыга маалымдоо каражаттарын фактыларды бурмалоону жана маалыматтарды манипуляциялоону болтурбоо менен адилет жана обьективдүү болууга чакырабыз.