2023-жылдын 22-23-июнунда Чолпон-Ата шаарында «XXI кылымдын шайлоолору: ар түрдүүлүк, мыкты тажрыйбалар, актуалдуу маселелер жана ѳнүгүү жолдору» боюнча биринчи Ысык-Кѳл электроалдык форуму болуп ѳттү.

Форумдун аянтчасында эки тегерек стол ѳткѳрүлдү:

1) «Аныктыктын жана айкындыктын технологиясы», «Жарандык платформа» коомдук фондунун директору Айнура Усупбекова модератор болду.

КР санариптик ѳнүктүрүү министриинин орун басары И. Шаршенова шайлоо процессине санариптештирүүнүн тийигизген таасири жѳнүндѳ айтып берди.

Мамбеталиева Татту, «Интернет саясат жарандык демилгеси» КФ директору форумдун катышуучуларын КР Санариптик кодексинин долбоору менен тааныштырды, аны презентациялоонун жүрүшүндѳ ал БУУнун кѳпчүлүк мүчѳлѳрүнүн жаактыруусуна жана колдонуусуна ээ болгон. Өзүнүн сѳзүндѳ шайлоону жана референдумду ѳткѳрүүнүн жүрүшүндѳ жеке маалыматтарды коргоого жана коопсуздугуна ѳзгѳчѳ кѳңүл бурду.

Георгий Сантуриани, Грузиянын Борбордук шайлоо комиссиясынын юридикалык бѳлүмүнүн башчысы шайлоо процессинде шайлоо технологияларын колдонууда шайлоо администрациясынын тажрыйбасы жѳнүндѳ баяндады. Ал ѳзүнүн ѳлкѳсүндѳ шайлоочулардын добуштарын электрондук эсептѳѳ системасын этап боюнча киргизүү жѳнүндѳ айтып берди.

Тегерек столдун жүрүшүндѳ КМШ МПА МИМРД шайлоолорду талдоо жана мониторинг бѳлүмүнүн начальниги Роман Амбурцев электрондук добуш берүүнүн технологияларын колдонуунун дүйнѳлүк тажрыйбасы жана чакырыктары жѳнүндѳ баяндады. Анын пикири боюнча, электрондук добуш берүүнүн технологияларын ишке киргизүү жана колдонуу маселелери ички саясий күрѳштүн чѳйрѳсүнѳ айланып жатат.

Шайлоочулардын ишеними үчүн санариптик билимдин мааниси жѳнүндѳ кѳз карандысыз IT-эксперт Тимур Мон айтып берди.

Ошондой эле тегерек столдо “Инфоком” МИ жана “Инфоком” МИ жетекчилери чыгып сүйлѳштү, алар «Түндүк» электрондук ѳз ара аракеттенүү системасы жѳнүндѳ, аны шайлоо процессинде колдонуу, ошондой эле калкты биометрикалык каттоонун методикасы тууралуу айтып беришти.

Тегерек столдун катышуучулары IT-продуктылары биздин турмушубуздун ажырагыз бѳлүгү болуп саналарын белгилешти. Шайлоо процессинде маалыматтык технологияларды колдонуу «бир шайлоочу-бир добуш» принцибин жүзѳгѳ ашырууну, добуш берүү жол-жоболорунун аныктыгын жана айкындыгын жана добуш берүүнүн жыйынтыгын белгилѳѳнү, жарандардын шайлоого болгон ишенимин жогрулатууну камсыз кылыт. Катышуучулар технологияларды колдонуунун чакырыктарын, атап айтканда электрондук добуш берүүнүн жана технологиялардын потенциалдык мүмкүнчүлүктѳрүн талкуулашты.

Ошондой эле санариптик билим жана санариптик компетенция жарандардын укуктук маданиятын ѳркүндѳтүүнүн актуалдуу уландысы болуп саналары белгиленди.

2) Форумдун аянтчасында ошщондой эле «Жаштар жана шайлоо» деген тегерек стол ѳткѳрүлдү. Ысык-Кѳл элоктроалдык форумдун алкагында ѳтүп жаткан Ысык-Кѳл эл аралык элоктроалдык мектебинин угуучулары аталган тегерек столдун иш-чараларына чакырылган. Бишкек филиалынын директору Исламбек Мурсабеков модератор болду.

Тегерек столдо КР БШК мүчѳсү Узарбек Жылкыбаев, КМШ МПА МИМРД Баку филиалынын директору Рамин Рзаев, КМШ МПА МИМРД эксперттери Роман Ромашов жана Юлия Дубровина, IDEA Central Asia аткаруучу директору Русланова Айзат , БГУ студенттери Сайкал Салават жана Медина Самидинова чыгып сүйлѳштү.

Тегерек столдун жыйынтыктары боюнча катышуучулар шайлоо процессинде жаштарды активдештирүүнүн зарылдыктары, укуктук маданиятты жогорулатуу жѳнүндѳ, КМШ алкагында жаштардын электроалдык мектебин ѳткѳрүү практикасын киргизүү тууралуу пикирлерин айтышты, ошондой эле алардын айрым сунуштары Форумдун корутунду резолюциясында чагылдырылды.