Талас облусунун Кара-Буура районунун Кызыл-Адыр айылында Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы тарабынан депутаттыкка талапкерлерге, саясий партиялардын өкүлдөрүнө, округдук шайлоо комиссияларынын мүчөлөрүнө жана банк кызматкерлерине, «Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо 2021: Талапкерлердин, саясий партиялардын үгүт иштерин каржылоолорунун ачык-айкындуулугу. Үгүт иштери жана шайлоо талаштарын кароо» темасында окутуу уюштурулду.

Иш-чара ПРООНдун колдоосу менен 2021-жылдын 28-ноябрына белгиленген Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоого даярдануунун жана өткөрүүнүн алкагында өттү.

Кыргыз Республикасынын Борбордук шайлоо комиссиясынын шайлоо процессин уюштуруу бөлүмүнүн башчысы Төлөгөн Айтикеев катышуучуларга аралаш шайлоо системасынын өзгөчөлүктөрү, бирдиктүү жана бир мандаттуу шайлоо округдарынан талапкерлерди көрсөтүү тартиби, шайлоо округдарын түзүүнүн принциптери, схемалары жана чектери тууралуу маалымат берди.

Ал бир мандаттуу округ боюнча талапкерлерди көрсөтүү округдардын тизмеси расмий жарыяланган күндөн башталат жана шайлоо күнүнө 45 календардык күн калганда аяктаарын (2021-жылдын 13-октябрына чейин (кошуп алганда) белгиледи. Саясий партиялардан сьезддерде ар бир талапкер чыга турган шайлоо округун көрсөтүү менен ишке ашырылат. БШКнын жана Жумушчу топтун мүчөлөрү саясий партиянын сьездине катышууга укуктуу. Саясий партиялар бир мандаттуу округда бирден ашык эмес талапкер көрсөтүүгө укуктуу. Талапкерди көрсөтүү чечими жашыруун добуш берүү менен кабыл алынат. Өзүн өзү көрсөтүү жолу менен БШКга көрсөтүлгөн округ боюнча талапкер катары катышуу ниети жөнүндө арызын берген талапкер тарабынан жүргүзүлөт. Мында талапкер өзүнүн жеке каражаттарынын эсебинен шайлоо күрөөсүн БШКнын атайын эсебине мыйзамдарда белгиленген эсептик көрсөткүчтүн миң эсе өлчөмүндө (100 000 сом) төгөт. Талапкер бир округдан гана көрсөтүлө алат.

Тренингдин жүрүшүндө катышуучуларга шайлоо талаш-тартыштары боюнча арыз берүүнүн жана кароонун мөөнөтү, тартиби, конституциялык жоопкерчилик, финансылык ачыктык тууралуу айтылды. Ошентип, жарандын шайлоо укуктарын эркин жүзөгө ашыруусуна тоскоолдук кылуу, добуш берүүнүн купуялыгын бузуу IV категориядагы коомдук жумуштарга же III категориядагы түзөтүү жумуштарына, же IV категориядагы айыпка жазаланат. Шайлоо комиссиясынын ишине же шайлоо комиссиясынын мүчөсүнүн милдеттерин аткарууга байланышкан ишине кийлигишүү, анын ичинде анын чечимдерине таасир этүү үчүн кызматтык же кызмат абалын колдонуу аркылуу шайлоо комиссияларынын ишине тоскоолдук кылуу; тактап айтканда, кызмат адамынын талапкерлерди, талапкерлердин тизмесин каттоо, добуштарды эсептөө жана башка маселелер боюнча талабы же көрсөтмөсү, же шайлоо процессинде колдонулган мамлекеттик маалымат тутумдарынан алынган маалыматтарды атайылап бурмалоо аракети IV категориядагы коомдук жумуштарга же III категориядагы түзөтүү жумуштарына, же IV категориядагы айыпка жазаланат. Мамлекеттик жана муниципалдык кызматкерлер тарабынан жасалган ошол эле аракеттер IV категориядагы түзөтүү жумуштары же V категориядагы айып пул менен жазаланат.

Катышуучуларга талапкерлердин, саясий партиялардын шайлоо фонддорун түзүүнүн тартиби, шайлоо өнөктүгүн каржылоо эрежелери тууралуу айтылып, шайлоо фондун түзгөн бардык каражаттар банк мекемесиндеги атайын эсепке которула тургандыгын билдиришти.  Атайын эсеп БШКнын уруксаты менен талапкер, саясий партия тарабынан ачылат (талапкерлер үчүн тиешелүү ОШКнын уруксаты менен).

Саясий партиялардын шайлоо фонддору төмөнкү каражаттардын эсебинен түзүлүшү мүмкүн:

• Талапкердин өздүк каражаты - 1 500 000 сомдон ашпашы керек,
• Саясий партиянын жеке каражаттары - 100 000 000 сомдон ашпашы керек,
• Жеке адамдардын ыктыярдуу кайрымдуулугу - 200 000 сомдон ашпашы керек,
• Юридикалык жактардан ыктыярдуу кайрымдуулугу - 3 000 000 сомдон ашпашы керек.

Талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партиянын шайлоо фондуна түшкөн жана сарпталган каражаттардын максималдуу суммасы 300 000 000 сомдон ашпоого тийиш.

Шайлоо алдындагы үгүт - бул шайлоочуларды добуш берүүгө үндөө же үндөө максатында Кыргыз Республикасынын жарандарынын, талапкерлердин, талапкерлердин ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнүн жана талапкерлердин ишенимдүү адамдарынын, саясий партиялардын шайлоо кампаниясы учурунда айрым талапкерлер үчүн (талапкерлердин тизмеси) же аларга каршы маалыматты даярдоо жана жайылтуу аракети экендиги айтылды.

Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо боюнча үгүт иштери 2021-жылдын 29-октябрында башталып, 2021-жылдын 27-ноябрында саат 8: 00дө аяктайт. Шайлоо өнөктүгүнүн жүрүшүндө Кыргыз Республикасынын жарандары, саясий партиялар талапкерлердин, талапкерлердин тизмесин көрсөткөн саясий партиялардын макулдугу менен гана каржылоону талап кылган шайлоо өнөктүгүн алардын шайлоо фонддору аркылуу жүргүзүүгө укуктуу.

КР БШК Маалымат бөлүмү