Исфана шаарында “Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо 2021: Талапкерлердин, саясий партиялардын шайлоо өнөктүгүн каржылоонун ачык -айкындуулугу. Үгүт жана шайлоо талаштарын кароо” аталышында Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын 2021-жылдын 28-ноябрында дайындалган шайлоого даярдык көрүү жана өткөрүү алкагында, ПРООНдун колдоосу менен бүткүл өлкө боюнча Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы тарабынан уюштурулган тренинг болуп өттү.  

Тренингге депутаттыкка талапкерлер, саясий партиялардын өкүлдөрү, округдук шайлоо комиссияларынын мүчөлөрү жана банк кызматкерлери катышты.

Окутуу документтерди тапшыруу жана талапкерлерди каттоо тартибин, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкерлердин тизмесин түшүндүргөн блоктон башталды. КР БШКнын шайлоо процессин уюштуруу бөлүмүнүн башчысы Төлөгөн Айтикеев катышуучуларга аралаш шайлоо системасынын өзгөчөлүктөрүн, бирдиктүү жана бир мандаттуу шайлоо округдарынан талапкерлерди көрсөтүү тартибин, шайлоо округдарынын түзүлүшү, схемасы жана чектеринин принциптерин түшүндүрүп берди. Шайлоо комиссияларына тапшырыла турган документтерди добуш берүү күнүнө чейин 40 календардык күндөн кечиктирилбестен, жергиликтүү убакыт боюнча саат 18: 00гө чейин (2021-жылдын 18-октябры (кошо алганда))берүү боюнча түшүндүрмө берилди.

Жогорку Кеңештин депутаттарын шайлоо учурунда талапкерлер жана саясий партиялар тарабынан берилген шайлоо документтерин кабыл алуу жана текшерүү боюнча жумушчу топ документтер кабыл алынган күндөн тартып 10 календардык күндүн ичинде талапкерди көрсөтүү тартибинин "Кыргыз Республикасынын Президентин жана КР Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө" Кыргыз Республикасынын Конституциялык Мыйзамынын талаптарына шайкеш келишин текшерет жана талапкерлердин тизмесин каттайт же каттоодон баш тартуу жөнүндө жүйөлүү чечим кабыл алат.

Көрсөтүлгөн текшерүү "Түндүк" электрондук мекемелер аралык өз ара аракеттенүү системасын колдонуу менен да жүргүзүлөт.

Ошол эле учурда, эгерде Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоодо саясий партиялардын документтерин кабыл алуу боюнча Жумушчу топ эгер талапкердин документтеринде же талапкерлердин тизмесинде каттоого тоскоол болгон дал келбестиктерди тапса, документтерди алгандан кийин 48 сааттын ичинде бул дал келбестиктер жөнүндө талапкерге, саясий партияга билдирүүгө милдеттүү.

Талапкер, саясий партия кабарлоону алган күндөн тартып 48 сааттын ичинде керектүү өзгөртүүлөрдү киргизүүгө жана оңдолгон документтерди берүүгө укуктуу.

Бир эле адамды бирдиктүү шайлоо округу боюнча бирден ашык талапкерлердин тизмесинде, бир мандаттуу шайлоо округунда бир жолудан ашык, же бир эле учурда талапкерлердин тизмеси боюнча жана бир мандаттуу округда каттоого жол берилбейт.

Шайлоо фонддоруна карата тиешелүү шайлоо фондунан алдын ала төлөбөй туруп шайлоо алдындагы үгүт материалдарын даярдоого тыюу салынаары, талапкердин, талапкерлердин тизмесинин шайланышына жардам бере турган жарандардын жана юридикалык жактардын талапкердин, саясий партиянын ишмердигин колдогон финансылык (материалдык) жардамы шайлоо фонддорунан тышкары (шайлоо фондунун атайын эсебин кыйгап өтүү менен) көрсөтүлүшүнө да тыюу салынаары белгиленди.

Шайлоо мыйзамдарын бузгандыгы үчүн укуктук жоопкерчилик дагы изилденди.  Шайлоочунун, шайлоо комиссиясынын мүчөсүнүн, Кыргыз Республикасынын Президентине талапкердин, депутаттыкка талапкердин же жергиликтүү өз алдынча башкаруунун аткаруу органынын башчысынын кызматына талапкердин, ишенимдүү адамдын, талапкердин ыйгарым укуктуу өкүлүнүн, байкоочунун, эл аралык байкоочунун укуктарынын бузулушу 3-категориядагы айып салууга алып келет (жеке адамдар үчүн 5 500 сом, юридикалык жактар ​​үчүн 17000 сом). Жеке жана юридикалык жактар ​​шайлоо комиссиясына шайлоо жөнүндө мыйзамдарда каралган маалыматтарды же материалдарды белгиленген мөөнөттө бербесе, ошондой эле шайлоо комиссиясынын өз ыйгарым укуктарынын чегинде шайлоого даярдык көрүү жана өткөрүүгө зарыл болгон кабыл алган чечимдерин жана талаптарын аткарбаса, 1-категориядагы айып салууга алып келет (юридикалык жактар ​​үчүн 5000 сом).