26.05.2023 №110
№26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча
Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин
депутаттыгына талапкер Сариев Улан Алмасбековичтин
үгүт материалы жѳнүндѳ
Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясына (мындан ары – Борбордук шайлоо комиссиясы) 2023-жылдын 16-майында кир.№15/756 каты менен №26 Ленин округдук шайлоо комиссиясынан, шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүү эрежесин бузуу боюнча социалдык түйүндѳргѳ мониторинг жүргүзүүдѳ алынганКыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер У.А. Сариевдин үгүт видеоматериалы кароо үчүн келип түшкѳн.
2023-жылдын 18-майында аталган үгүт видеоматериал алдын ала жумушчу топтун отурумунда каралып, анын жыйынтыгы боюнча үгүт видеоматериалында айтылган объектилердин каржылоо булагын иликтѳѳнүн зарылдыгы жѳнүндѳ чечими кабыл алынган. Ушуга байланыштуу Бишкек шаардык кеңешине жана Бишкек шаарынын мэриясына суроо талап жѳнѳтүлгѳн (18.05.2023ж. чыг.№04-10/437).
2023-жылдын 20-майында чыг.№СМ02/11-370/1894 Ленин административдик району боюнча Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык администрациясынан жооп келип түшкѳн, ал жерде үгүт видеоматериалында кѳрсѳтүлгѳн объектилер Бишкек шаарынын Ленин районунда жайгашканы жана шаардык бюджеттин эсебинен каржыланганы, ал эми мамлекеттик сатып алуулар боюнча жумуштар №3МАБ тарабынан жүргүзүлгөнү кѳрсѳтүлгѳн.
2023-жылдын 23-майында чыг.№03/408 Бишкек шаардык кеңешинен жооп келип түшкѳн, ага ылайык жогоруда аталган объектилер боюнча каржылоо булагы тууралуу маалыматы жок экендиги айтылган.
2023-жылдын 24-майында ар тарапуу жана калыстык менен кароо үчүн Шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка катышуучуларынын арыздарын жана даттанууларын кароо, маалымдоо жана үгүт жүргүзүү маселелери боюнча жумушчу топтун (мындан ары – Жумушчу топ) отурумуна талапкер У.А. Сариев чакырылган, ал ѳз кезегинде кѳрсѳтүлгѳн иштер Бишкек шаардык кеңешинде депутат болуп турганда аткарылганын түшүндүрдү.
Борбордук шайлоо комиссиясынын отурумуна У.А. Сариевдин ыйгарым укуктуу ѳкүлү К.К. Кыпчаков чакырылган.
Үгүт видеоматериалында чагылдырылыгандарды, ошондой эле жергиликтүү ѳз алдынча башкаруу органдарынын маалыматтарын карап чыгып, жумушчу топтун корутундусун эске алып, Борбордук шайлоо комиссиясы тѳмѳндѳгүдѳй жыйынтыкка келет.
1.Үгүт - шайлоочулардын аң-сезимдүү ѳз эркин билдирүүсүн калыптандыруу максатында талапкерлер, алардын программалары, сапаттык ѳзгѳчѳлүгү жѳнүндѳ маалымдоонун бөлүгү болуп саналат.
Мында мыйзамдарда белгиленген талаптарды кармануу, атап айтканда үгүт жүргүзүүдѳ талапкерлер тарабынан анык маалыматтарды берүү зарыл.
Үгүт видеоматериалда, талапкер У.А. Сариев тарабынан депутат катары ишинин жыйынтыгы катарында тротуарлар менен кѳчѳнүн бир бѳлүгү, балдар аянтчасы, бүткѳрүлѳ элек коомдук бак, текстиль технологиялар классы, №2 ҮДТ нун имараты жана кабинеттери кѳрсѳтүлгѳн.
Ленин административдик району боюнча Бишкек шаарынын мэриясынын муниципалдык администрациясынын жообуна ылайык, үгүт видеоматериалында аталган социалдык инфраструктуралардын алты объектисинин аткаруу жана оңдоо иштери шаардык бюджеттин каражаттарынын эсебинен жүзѳгѳ ашырылыган, ал эми сатып алуу иштери №3 муниципалдык аймактык башкармалык жана Бишкек шаарындагы Ленин районунун билим берүү бѳлүмү тарабынан ишке ашырылган.
Бул Өмүр жана Ашар кѳчѳлѳрү боюнча тротуарды салуу, Жолон-Боз Салкын жана Кабыла-Найман кѳчѳлѳрүндѳ спорт аянтчаларын куруу, Ашар-Арабаев кѳчѳсү боюнча коомдук бак, анын ичинде №77 орто мектептин спорт залынын чатырын жабуу жана №88 орто мектепте технологиялык классты ачуу иштери.
Үгүт видеоматериалында ѳзүнүн жеке эмгеги катары кѳрсѳтүп, жергиликтүү ѳз алдынча башкаруу органынын иштеринин натыйжаларын ѳзүнѳ ыйгарып алуу, маалыматты бурмалап шайлоочуларды адаштырууга алып келет.
2. Жогоруда белгиленгендей, талапкер У.А. Сариев жергиликтүү ѳз алдынча башкаруунун ѳкүлчүлүктүү органынын – Бишкек шаардык кеңешинин депутаты.
«Жергиликтүү мамлекеттик администрация жана жергиликтүү ѳз алдынча башкаруу органдары жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын Мыйзамына ылайык шаарлардын жергиликтүү кеңештери жергиликтүү бюджетти бекитүү маселесин жана анын аткарылышынын отчетун карайт жана чечим кабыл алат.
Жергиликтүү бюджеттин каржысын жана аларды бѳлүштүрүүнү көзөмөлдөө боюнча Бишкек шаардык кеңешинин ыйгарым укуктары, кеңештин инстуционалдык ресурсу болуп саналат, ал кеңештин коллегиалдуу чечимдерин кабыл алуу жана ЖӨАБ нын аткаруу органы - мэрия тарабынан чечимдердин аткарылышын көзөмөлдөө аркылуу ишке ашырылат.
Шайлоолордо, жергиликтүү кеңештин айрым депутатынын ЖӨАБ органдарынын – шаардык кеңештин жана Бишкек шаарынын мэриясынын иштеринин жыйынтыктарын үгүт материалдарында, каржылоо ж.б. аспектилерин тактабай туруп ѳзүнүн жеке эмгеги катары кѳрсѳтүү - укукка сыйбайт, башка депутат болбогон жана мындай институционалдык ресурстары жок талапкерлерге карата шайлоодо үгүт жүргүзүүдѳ депутаттын артыкчылыгын кѳрсѳтүп, талапкерлердин теңдештигин бузат.
«Кыргыз Республикасыныни Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын (мындан ары – конституциялык мыйзам) 21-1-беренесинин 1-бѳлүгүнѳ ылайык:
«Административдик ресурсту кыянаттык менен пайдалануу - бул талапкерлер, кызмат адамдары, мамлекеттик жана муниципалдык уюмдардын жетекчилери, жалпыга маалымдоо каражаттарынын жана интернет-басылмаларынын мүчөлөрү жана уюштуруучулары шайлоодо, алардын мамлекеттик жарандык жана муниципалдык кызматчыларды же мамлекеттик, муниципалдык ишканалардын, мекемелердин, мамлекеттик (муниципалдык) катышуунун үлүшү 30 пайыздан ашкан ишканалардын жумушчуларын контролдоосунун, бардык талапкерлердин теңдигин бузган тигил же бул талапкерлерди, саясий партияларды колдоонун саясий же башка формаларына өзгөрүп кетиши мүмкүн болгон финансыны жана аны бөлүштүрүүнү контролдоонун натыйжасында алынган адамдык, финансылык, материалдык, медиалык, институционалдык ресурстарды мыйзамсыз пайдаланышы».
3. Конституциялык мыйзамдын 28-беренесинин 1-бѳлүгүнѳ ылайык:
“Шайлоо комиссиялары шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүүнүн белгиленген тартибинин сакталышын көзөмөлдөйт жана кетирилген кемчиликтерди жоюу боюнча чараларды көрөт”.
Конституциялык мыйзамдын 28-беренесинин 9-бѳлүгүндѳ тѳмѳндѳгүлѳр белгиленген:
«Борбордук шайлоо комиссиясы шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүүнүн белгиленген тартибин сакталышын контролдойт жана жол берилген укук бузууларды четтетүү боюнча чараларды көрөт. Талапкер, саясий партия ушул конституциялык Мыйзамдын 22-28-беренелеринде белгиленген талаптарды бузган учурда, тийиштүү шайлоо комиссиясы аларга укук бузуу жөнүндө жазуу жүзүндө эскертүү берүүгө укуктуу. Талапкер, саясий партия ушул конституциялык Мыйзамда белгиленген шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүү эрежелерин бир нече жолу (эки же андан көп жолу) бузган учурда, тийиштүү шайлоо комиссиясы аларды Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык жоопкерчиликке тартууга укуктуу».
Баяндалгандардын негизинде, «Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 3, 4, 8-беренелерин, «Кыргыз Республикасыныни Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 28-беренесин, жетекчиликке алып,
Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы
ЧЕЧИМ КЫЛАТ:
1. №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Сариев Улан Алмасбековичке оозеки эскертүү берилсин.
2. №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Сариев Улан Алмасбекович, үгүт материалы катары бул видеоматериалды пайдаланбоого милдеттендирилсин.
3. Бул чечим Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялансын.
4. Бул чечимдин аткарылышын көзөмөлдөө Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын мүчѳсү, Шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка катышуучуларынын арыздарын жана даттанууларын кароо, маалымдоо жана үгүт жүргүзүү маселелери боюнча жумушчу топтун жетекчиси У.К. Жылкыбаевге жүктѳлсүн.
ТӨРАГА Н.ШАЙЛДАБЕКОВА
Бишкек ш., 2023-жылдын 28-майы
№110