«Kaktus media» маалымат агенттигинин макаласына байланыштуу  №29 Свердлов шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Э. Алканованын арызы жѳнүндѳ

2022-жылдын 16-февралында Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясына (мындан ары – Борбордук шайлоо комиссиясы) «Kaktus media» маалымат агенттигинин макаласына байланыштуу №29 Свердлов шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Э.С. Алкановадан арыз (№01-14/302). келип түшкѳн.

Арызда 2022-жылдын 15-февралында 17 саат 26 минутта «Kaktus media» маалымат агенттиги «Шайлоочулар Элнура Алканованын агитаторлоруна даттанышууда» деген темада макала (https://kaktus.media/doc/454609_izbirateli_jalyutsia_na_agitatorov_elnyry_alkanovoy.html) жарыяланган, ал арыз ээсинин пикири боюнча, №29 Свердлов шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Э.С. Алканованын абийирине, ар-намысына жана ишмердик беделине түздѳн түз зыян келтирген, жалган жана мазактоо болуп саналат.

Арызда 2022-жылдын 18-февралына карата «Kaktus media» маалымат агенттигинин ушул макаласына шайлоочулардын арасында 7 039 ашык кѳрүчүлѳр болгону билдирилген.

А.С. Алканова «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын (мындан ары – конституциялык Мыйзам) 28-беренесине, Кыргыз Республикасынын укук бузуулар жѳнүндѳ кодексине таянуу менен: 1) «Kaktus media» маалымат агенттигине чындыкка туура келбеген макаласын акысыз тѳгүндѳѳнү же түшүнүк берүүнү милдеттендирүүнү; 2) «Kaktus media» маалымат агенттигин Кыргыз Республикасынын укук бузуулар жѳнүндѳ кодексинин 66, 67-беренелерине ылайык административдик жоопкерчиликке тартууну суранган.

Аталган макалада 1) талапкердин агитатору шайлоочулардын паспорттук маалыматтарын жана жеке телефондорунун номерлерин берүүнү; 2) жеке маалыматтарын бергендерге агитаторлор 500 сом убада кылышканы; 3) БШКнын ЫЧКТсына Свердлов районунун кварталдык комитеттеринин тѳрагалары жашоочуларга ун жана кѳмүрдү бекер таратышкандыгы жѳнүндѳ «Жалпы иш» коомдук фондунун даттануусу келип түшкѳндүгү тууралуу эске салынган.

2022-жылдын 19-февралында Борбордук шайлоо комиссиясына «Жалпы иш» коомдук фондуна карата анын Свердлов районунун кварталдык комитеттеринин тѳрагалары жашоочуларга ун жана кѳмүрдү бекер таратышкандыгы, бул «kaktus.media» маалымат агенттигинин аталган макаласы үчүн негиз болуп кызмат кылгандыгы жѳнүндѳ БШКнын ЫЧКТсынын кайрылуусун кѳрсѳтүү менен Э.С. Алкановадан кошумча арыз келип түшкѳн.

2022-жылдын 20-февралында Шайлоочуларды жана шайлоо процессинин башка субъекттерин маалымдоо маселелери жана үгүт жүргүзүү эрежелери боюнча Жумушчу топтун (мындан ары – Жумшчу топ) жыйынында арызды алдын ала кароодо «kaktus.media» маалымат агенттигинин аталган макаласы БШКнын ЫЧКТсы аркылуу кѳрсѳтүлгѳн маалыматтардын аныктыгын текшерүүгѳ укук коргоо органдарына жѳнѳтүлгѳн.

Борбордук шайлоо комиссиясынын 2022-жылдын 24-февралындагы жыйынына арыз ээси - №29 Свердлов шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Э.С. Алканованын ѳкүлү - Э. Досумбетов, «kaktus.media» маалымат агенттигинин уюштуруучусу жана шеф-редактору - Дина Маслова чакырылган жана билдирүүлѳрү угулган.

Борбордук шайлоо комиссиясы келип түшкѳн арызды жана ага тиркелген материалдарды карап чыгып, тараптарды угуп, тѳмѳндѳгүлѳрдү аныктады.

Конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 5-бѳлүгүнѳ ылайык, «Талапкерлер, алардын өкүлдөрү, саясий партиялардын өкүлдөрү, жалпыга маалымдоо каражаттары, башка жактар шайлоо алдындагы өнөктүктөргө катышууда билип туруп жалган маалыматтарга негизделген жана талапкерлердин, саясий партиялардын абийирине, ар-намысына же ишмердик беделине зыян келтирген жарыялоолорго жол берүүгө укуксуз.

Мындай жарыялоолорго жол берген жалпыга маалымдоо каражаттары, интернет-басылмалар талапкердин, саясий партиянын талабы боюнча төгүндөөнү акысыз жарыялоо же чындыкка дал келбеген же аны бурмалаган макалага же кабарга түшүндүрмө берүү мүмкүнчүлүгүн түзүүгө милдеттүү».

Борбордук шайлоо комиссиясынын жыйынында «kaktus.media» маалымат агенттигинин редакциясынын ѳкүлү Дина Маслова арыз каралып жаткан учурда Борбордук шайлоо комиссиясынын расмий сайтындагы реестрдеги маалыматка ылайык мурда жарыяланган материал укук коргоо органдары тарабынан аныкталбагандыгы жѳнүндѳ тийиштүү макала жарыялангандыгын маалымдады.

Ошону менен бирге, Д. Маслова талапкер Э.С. Алканова тѳгүндѳѳ жарыялоо талабы менен мурда маалымат агенттигинин редакциясына кайрылбагандыгын жана №29 Свердлов шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Э.С. Алканова ушул маселе боюнча кайрылган учурда баяндама жарыялоо үчүн акысыз аянт берүүгѳ даяр экендигин билдирди.

Конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 7-бѳлүгүнѳ ылайык, «талапкерге, саясий партияга шайлоо алдындагы үгүттөө мөөнөтү бүткөнгө чейин алардын кадыр-баркына зыян келтире турган маалыматты жарыялаган жалпыга маалымдоо каражаттарында ушул берененин 5-бөлүгүндө белгиленген мөөнөттө талапкердин, саясий партиянын беделин коргоо иретиндеги төгүндөөнү же башка түшүндүрмөлөрдү жарыялоого мүмкүндүк берилбеши бул жалпыга маалымдоо каражаттарын, интернет-басылмаларды Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык жоопкерчиликке тартууга жана Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан аккредитациядан ажыратууга негиз болушу мүмкүн».

Конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 9-бѳлүгүндѳ Борбордук шайлоо комиссиясы шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүүнүн белгиленген тартиби сакталышын контролдой тургандыгы жана жол берилген укук бузууларды четтетүү боюнча чараларды көрө тургандыгы каралган.

Борбордук шайлоо комиссиясы №29 Свердлов шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Э.С. Алканова ушул маселе боюнча кайрылган учурда редакция баяндама жарыялоо үчүн акысыз аянт берүүгѳ даяр экендигин эске алып, арыз берүү үчүн негиз болгон маселе конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 5-бѳлүгүнѳ ылайык жѳнгѳ салынды деген тыянакка келет.

Жогоруда баяндалгандардын негизинде, «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 28-беренесине ылайык, «Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 3, 4, 8-беренелерин, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын 2020-жылдын 26-июнундагы №118 токтому менен бекитилген «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоону өткөрүүдө шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүнүн тартиби жөнүндө» Жобону, 2017-жылдын 7-июлундагы №212 «Кыргыз Республикасында шайлоо жана референдум өткөрүүдө шайлоо комиссияларынын шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин (катышуучуларынын) арыздарын (даттанууларын) кароосунун тартиби жөнүндө» Жобону жетекчиликке алып,

Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы

ЧЕЧИМ КЫЛАТ:

1. 2022-жылдын 16 жана 22-февралдарындагы Бишкек шаарынын Свердлов районунун ИИБнин маалыматы эске алынсын жана «kaktus.media» маалымат агенттигине жѳнѳтүлсүн.

2. «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 28-беренесинин 5-бѳлүгүнѳ ылайык талапкер менен «kaktus.media» маалымат агенттигинин ортосунда аталган арыз боюнча маселе жѳнгѳ салынгандыгы эске алынсын.

3. Бул чечим Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялангсын.

4. Бул чечимдин аткарылышын контролдоо Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын мүчѳсү, шайлоочуларды жана шайлоо процессинин башка субъекттерин маалымдоо маселеси жана үгүт жүргүзүү эрежеси боюнча Жумушчу топтун жетекчиси У.К. Жылкыбаевге жүктѳлсүн.

ТӨРАГА Н. ШАЙЛДАБЕКОВА

Бишкек ш., 2022-жылдын 24-февралы

№194