Кыргыз Республикасынын

Шайлоо жана референдум

ѳткѳрүү боюнча борбордук

комиссиясынын 2021-жылдын

1-июлундагы № 592 токтому

менен бекитилген

Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын Жарандык билим берүү жана шайлоо технологиялары борборунун

УСТАВЫ

1. ЖАЛПЫ ЖОБОЛОР

1. Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын Жарандык билим берүү жана шайлоо технологиялары борбору (мындан ары – Жарандык билим берүү борбору) жарандардын, шайлоочулардын (референдумдун катышуучуларынын) укуктук маданиятын кѳтѳрүү, шайлоо комиссияларынын мүчѳлѳрүн жана шайлоо процессинин башка катышуучуларын окутуу жаатындагы иштерди уюштуруу, координациялоо жана камсыз кылуу максатында Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы тарабынан уюштурулган.

2. Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы Жарандык билим берүү борборунун уюштуруучусу болуп саналат.

3. Жарандык билим берүү борбору коммерциялык эмес уюм, уюштуруучулук- укуктук формасында “мекеме” болуп саналат.

4. Жарандык билим берүү борбору юридикалык жак болуп саналат, ѳзүнчѳ баланска ээ, банк мекемелеринде учурдагы, эсептик жана башка эсептерди ача алат, тѳгѳрѳк герб түшүрүлгѳн мѳѳрү, бурчтук штампы, фирмалык аталыштагы жана башка реквизити бар ѳзүнүн штамптары, мѳѳрлѳрү, бланктары болот.

5. Борбордук толук фирмалык аталышы:

- мамлекеттик тилде:

- «Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнчаборбордук комиссиясынын Жарандык билим берүү жана шайлоо технологиялары борбору»;

- расмий тилде: - «Центр гражданского образования и избирательных технологий Центральной комиссии по выборам и проведению референдумов Кыргызской Республики».

Борбордун кыскартылган аталышы:

-мамлекеттик тилде: - «Жарандык билим берүү борбору» мекемеси,

- расмий тилде: - учреждение «Центр гражданского образования».

6. Жарандык билим берүү борборунун мүлкү негизги фонддор жана жүгүртүүдѳгү каражаттар, ошондой эле башка мүлктѳр жана материалдык баалуулуктар болуп саналат. Мүлккѳ, ошондой бюджеттик каражаттардын эсебинен сатып алынгандарга карата Жарандык билим берүү борбору ыкчам башкаруу укугун ишке ашырат.

Ыкчам башкаруу укугунда Жарандык билим берүү борборунун пайдалануусунда турган мүлктүн эч бир бѳлүгү Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын макулдугусуз ээликтен чыгарылууга же башка уюмдун же юридикалык жана жеке жактын ээлигине, пайдалануусуна же болбосо тескѳѳсүнѳ берилүүгѳ тийиш эмес.

7. Жарандык билим берүү борбору Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын ишине Жарандык билим берүү борборунун карамагына кирген маселелер боюнча кѳмѳктѳшѳт, ошондой эле жалпы, тең жана тике шайлоо укугунун негизинде эркин, атаандаштыктагы, мезгилдүү шайлоолорду жана демократиялуу референдумдурда ѳткѳрүүгѳ кѳмѳктѳшѳт.

8. Өзүнүн ишинде Борбор Кыргыз Республикасынын Конституциясын, “Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ”, “Кыргыз Республикасынын референдуму жѳнүндѳ”, “Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы жѳнүндѳ” Кыргыз Республикасынын конституциялык мыйзамдарын, “Кыргыз Республикасынын шайлоо жана рефрендум ѳткѳрүү боюнча шайлоо комиссиялары жѳнүндѳ”, “ Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ” Кыргыз Республикасынын мыйзамдарын, Кыргыз Республикасынын башка ченемдик укуктук актыларын, БШКнын ченемдик укуктук актыларын жана ушул Уставды жетекчиликке алат.

9. Борбор билим берүүнүн мамлекеттик системасына кирбейт. Борборго билим берүү тууралуу мыйзамдар жайылтылбайт.

10. Жарандык билим берүү борборунун ишин контролдоону жана мониторинрг жүргүзүүнү Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы ишке ашырат.

11. Борбордун юридикалык дареги: 720011, Бишкек ш., Пушкин кѳчѳсү, 50.

2. ЖАРАНДЫК БИЛИМ БЕРҮҮНҮН НЕГИЗГИ МИЛДЕТТЕРИ ЖАНА ФУНКЦИЯЛАРЫ

12. Жарандык билим берүү борборунун негизги милдеттери тѳмѳндѳгүлѳр болуп сманалат:

1) жарандарды, шайлоочуларды (референдумдун катышуучуларын), саясий партиялардын, коомдук бирикмелердин, шайлануучу органга талапкерлердин ѳкүлдѳрүн, алардын ишенимдүү адамдарын, байкоочуларды, жалпыга маалдымдоо каражаттарынын ѳкүлдѳрүн жана башка адамдарды укуктук жактан окутуу;

2) жарандардын, ардык деңгээлдеги шайлоо комиссияларынын мүчѳлѳрүнүн, байкоочулардын эжана шайлоо апроцессинин башка катышуучуларынын окууларын уюштуруу;

3) Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын пландарын эске алуу менен Кыргыз Республикасындашайлоо технологияларына мониторинг жүргүзүү жана ѳркүндѳтүү.

Борбордун иштери Кыргыз Республикасынын калкынын бардык социалдык катмарына жана курактык тобуна багытталган.

13. Алдыга коюлган максаттарына жетишүү жана негизги функцияларын жүзѳгѳ ашыруу үчүн Жарандык билим берүү борбору тѳмѳндѳгү функцияларды ишке ашырат:

- шайлоо комиссиялары, мамлекеттик бийлик жана жергиликтүү ѳз алдынча башкаруу органдары, партиялар жана кыймылдар, ѳкмѳттүк эмес уюмдар, илимий, агартуу жана билим берүү уюмдары, жалпыга маалымдоо каражаттары менен келишимдердин жана макулдашуулардын негизинде, анын ичинде тике кѳп тараптуу жана эки тараптуу байланыштарды түзүү жолу менен ѳз ара аркеттенет;

- ѳзүнүн ыйгарым укуктарынын чектеринде шайлоо укуктары жана шайлоо процесси менен байланышкан маселелерди чечүүдѳ шайлоо комиссияларына, мамлекеттик бийилик жана жергиликтүү ѳз алдынча башкаруу органдарына, башка уюмдарга жана мекемлерге кѳмѳктѳшѳт;

- кызыктар уюмдар жана мекемелер менен бирге калктын ар түрдүү катмарларын шайлоо укугунун жана шайлоо процессинин негиздерине окутууну, ошондой эле шайлоого жана референдумга байланышкан олимпиадаларды, конкурстарды, викториналарды жана башка ишчаларларды ѳткѳрүүнү уюштурат;

- калк менен массалык агартуу иштерин жүргүзүү үчүн шайлоо укугу жана шайлоо процесси маселелери боюнча маалыматтык, окуу-усулдук, илимий популярдуу материалдарды жана башка адабияттарды иштеп чыгууну, басып чыгарууну жана таркатууну камсыз кылат; -

ар түрдүү формаларда шайлоону жана референдумду даярдоону жана ѳткѳрүүнү уюштурууну ѳркүндѳтүү боюнча иш-чараларды (семинарларды, конференцияларды, лекцияларды, тренингдерди, аудиожана видеоматериалдарды түзүүнү ж.б.) уюштурат;

- шайлоону ѳткѳрүү жана ага катышуу, ошондой эле укук колдонуу практикасы маселелери боюнча консультациялык жана маалыматтык, эксперттик кызматтарды кѳрсѳтѳт, жарандарды, талапкерлерди, алардын 4ишенимдүү адамдарын, ыйгарым укуктуу ѳкүлдѳрүн, байкоочуларды, шайлоочуларды, жалпыга маалымдоо каражаттарын окутууну уюштурат;

- шайлоо укугу жана шайлоо поцесси жаатында социологиялык изилдѳѳлѳрдү уюштурат;

- Кыргыз Республикасынын жарандарынын жана шайлоо процессинин катышуучуларынын укуктук маданиятын кѳтѳрүү боюнча иш тажрыйбасын жалпылаштырат жана жайылтат;

- үгүт ѳнѳктүгүн жүргүзүүнүн, шайлоочуларды жана шайлоо процессинин башка катышуучуларын окутуунун ата мекендик жана чет элдик тажрыйбасын иликтейт, алдынкы тажрыйбаларды колдонуу боюнча сунуштарды даярдайт;

- шайлоо укугун жана шайлоо процессин ѳркүндѳтүү жаатында маалыматтык жана аналитикалык материалдарды даярдайт;

- Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын планында каралган иш-чараларды даярдоого жана уюштурууга катышат;

- Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык юридикалык жана жеке жактар, анын ичинде чет ѳлкѳлүктѳр менен иштиктүү байланышты түзѳт жана кызматташууну ишке ашырат

- шайлоо системасынын кесипкѳй кадрларын даярдоону жана кайра даярдоону уюштурат;

- калкты жана шайлоо системасынын катышуучуларынын тийиштүү категорияларын укуктук агартууну уюштурат;

- шайлоо жана референдум жѳнүндѳ мыйзамдарды ѳркүндѳтүү боюнча сунуштарды даярдоого катышат;

- шайлоо процессинин маселелери боюнча соттук талаш-тартыштарга жана сот практикасына мониторинг жүргүзѳт;

- шайлоо алдындагы иш-чараларды жүргүзүүнүн натыйжалуулугуна мониторинг жүргүзѳт;

- шайлоону жана референдумду уюштуруучулар жана катышуучулар үчүн окуу ѳткѳрѳт жана консалтингдик кызматтарды кѳрсѳтѳт;

- жаңы билим берүү жана маалыматтык технологияларды ишке киргизүү менен билим берүү процессин ѳркүндѳтүүгѳ, Борбордун материалдык-техникалык базасын чыңдоого кѳмѳктѳшѳт;

- Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык окуу жайлары, мамлекеттик органдар, жергиликтүү ѳз алдынча башкаруу органдары, башка юридикалык жана жеке жактар, анын ичинде чет элдик, менен билим берүү мпаселелери боюнча иштиктүү байланышты жана ѳз ара аркеттенүүнү түзѳт; - шайлоо мыйзамдарына, ушул Уставга ылайык башка иштерди, ошондой эле Кыргыз Респрубликасынын мыйзамдарында тыюу салынбаган иштерди жүзѳгѳ ашырат.

3. ЖАРАНДЫК БИЛИМ БЕРҮҮ БОРБОРУНУН ЫЙГАРЫМ УКУКТАРЫ

14. Борбор ѳзүнүн милдеттерин жана функцияларын жүзѳгѳ ашыруу үчүн тѳмѳндѳгүлѳргѳ укуктуу:

- жеке мүлктүк эмес укуктарды алуу үчүн мүлктүк укуктарды, алар боюнча милдеттенмелерди алып жүрүүнү ишке ашырат;

- ѳзүнүн атынан келишимдерди, макулдашууларды жана контарктарды түзѳт, ѳзүнүн милдеттенмелери боюнча жооптуу болот;

- сот органдарында доочу жана жооп берүүчү катары кызыкчылыктарды алып жүрѳт;

- Жарандык билим берүү борборунун функцияларын жана милдеттерин аткаруу үчүн зарыл болгон аналитикалык жана статистикалык материалдарды жана башка маалыматтарды мамлекеттик башкаруу органдарынан, башка уюмдардан жана мекемелерден суратат жана белгиленген тартипте акысыз адат;

- зарыл маалыматтык-презентациялык материалдардын, видиофильмдердин, картографикалык иштердин жана маалымат адабияттарынын тапршырыкчысы катары чыгат;

- Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы үчүн кызыкчылык жараткан ченемдикукуктук жана башка маалыматтарды топтоону жана талдоону ишке ашырат;

- белгиленген тартипте иштѳѳ үчүн кесипкѳй даядыгы бар персоналдарды, анын ичинде чет элдик консультаттарды ишке атарат;

- Кыргыз Республикасынын мыйзамдырына карама каршы келбеген иштерди жана иштердин башка түрлѳрүн белгиленген тартипте жүзѳгѳ ашырат;

- Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы менен макулдашуу боюнча Кыргыз Республикасынын аймагында окутуу- билим берүү борборлорун түзѳт;

- колдонуудагы мыйзамдарда тыюу салынбаган Кыргыз Республикасында алдыңкы шайлоо технологияларын колдонууга багытталган башка иштерди жүзѳгѳ ашырат.

4. ЖАРАНДЫК БИЛИМ БЕРҮҮ БОРБОРУНУН УЮШТУРУУ ТҮЗҮМҮ

15. Жарандык билим берүү борборуна Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын тѳрагасы тарабынан кызмат ордуна дайындалуучу жана кызамт ордунан бошотулуучу директор жетекчилик кылат.

16. Жарандык билим берүү борборунун директору: - Жарандык билим берүү борборунун ишин уюштурат;

- Жарандык билим берүү борборунун функцияларын жана милдеттерин аткаруу үчүн жеке жоопкречиликти алып жүрѳт;

- Жарандык билим берүү борборунун мүлкүнүн сакталышын камсыз кылыт;

- Жарандык билим берүү борборунун банк мекемелериндеги учурдагы, эсептик жана башка эсептерин ачат;

- Кыргыз Республикасынын аймагында түзүлүүчү окуу- билим берүү борбору жѳнүндѳ жобону бекитет;

- ѳзүнүн компетенциясынын чектеринде келишимдерди, макулдашууларды, контактарды түзѳт жана Жарандык билим берүү борборунун атынан ишеним каттарды берет;

- Жарандык билим берүү борборунун уюштуруу түзүмүн жана штаттык расписаниесин бекитет жана ѳзгѳртѳт;

- Жарандык билим берүү борборунун кызматкерлерин контрактык негизде кабыл алат жана иштен бошотот;

- Жарандык билим берүү борборунун компетенциясынын чектеринде буйруктарды чыгарат;

- Жарандык билим берүү борборунун финансылык документтерине кол коет;

- Жарандык билим берүү борборунун компетенциясына кирген маселелер боюнча мамлекеттик, коомдук жана эл аралык уюмдар менен ѳз ара мамиледе Жарандык билим берүү борборунун атынан чыгат;

- Жарандык билим берүү борборунун атынан аракеттенүүгѳ жана анын каражаттарын тескѳѳгѳ ыйгарым укуктуу;

- ушул Уставга ылайык Жарандык билим берүү борборун башкаруу боюнча башка ыйгарым укуктарды жүзѳгѳ ашырат;

- ушул Уставга ылайык Жарандык билим берүү борборун башкаруу боюнча башка ыйгарым укуктарды жүзѳгѳ ашырат.

17. Жарандык билим берүү борборунун директору жок болуп калган учурда директордун милдетин Жарандык билим берүү борборунун директору ыйгарым укук берген адам аткарат.

18. Жарандык билим берүү борборунун ыйгарым укуктары башка мамлекеттик башкаруу органдарына жана уюмдарга берилиши мүмкүн эмес.

5. ЖАРАНДЫК БИЛИМ БЕРҮҮ БОРБОРУНУН КАРАЖАТТАРЫН ТҮЗҮҮ БУЛАКТАРЫ

19. Тѳмѳндѳгүлѳр Жарандык билим берүү борборунун каражаттарын түзүү булагы болуп саналат:

- Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын бюджетинде ал үчүн каралган акча каражаттары;

- белгиленген тартипте ага пайдалануу укугуна берилген, ошондой эле жеке каражаттарынын эсбинен сатып алынган мүлк;

- шайлоо технологияларынын маселелери боюнча консультациялык жана маалыматтык кызмат кѳрсѳтүүнүн эсебинен алынган каражаттар;

- жарнак, маалыматтык, маалымдама жана башка материалдарды сатуунун эсебинен алынган каражаттар;

- тийиштүү программаларды жана долбоорлорду даярдоодон жана сатуудан алынган каражаттар;

- конференцияларды, семинарларды, “тегерек столдорду”, презентацияларды ѳткѳрүүнүн эсебинен алынган кражаттар;

- ата мекендик жана чет ѳлкѳлүк демѳѳрчүлѳрдѳн, эл аралык уюмдардан түшкѳн гранттар, кредиттер жана башка түшүүлѳр;

- юридикалык жана жеке жактардын максатуу которуулары, тѳгүмдѳрү жана башка жардамдары;

- Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында тыюу салынбаган Жарандык билим берүү борборунун иштеринин кирешелери жана башка түшүүлѳрү.

20. Жарандык билим берүү борборунун иштеринин бардык кирешелери жана түшүүлѳрү жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык анын тескѳѳсүндѳ калган башка финансылык каражаттар ушул Уставда каралган максаттарды жана милдеттерди жүзѳгѳ ашыруу үчүн жумшалат.

21. Жарандык билим берүү борборунун долбоорлорду жана программаларды ишке ашыруудан, Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында тыюу салынбаган башка финансылык-чарбалык иштердин түрүнѳн алган кирешелери, ошондой эле алынган кирешелердин эсебинен сатып алынган мүлкү Жарандык билим берүү борборунун ѳз алдынча тескѳѳсүнѳ келип түшѳт, ѳзүнча баланста эсепке алынат жана ушул Уставда кѳрсѳтүлгѳн максаттарга жана милдеттерге чыгымдалат.

6. БАШКА ЖОБОЛОР

22. Финансылык-чарбалык тартипти сактоосун текшерүүнү кошуп алганда Жарандык билим берүү борборунун ишин конролдоо мыйзамдарда белгиленген тартипте жүзѳгѳ ашырылат.

23. Жарандык билим берүү борборун карйра уюштуруу жана жоюу Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында белгиленген тартипке ылайык ишке ашырылат.

24. Жарандык билим берүү борборунун иши токтотулган учурда анын иштеп турганда түзүлгѳн документтери Кыргыз Республикасынын архивдик фондусу жѳнүндѳ мыйзамга ылайык сакталат.

25. Жарандык билим берүү борборунун Уставы Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын токтому менен бекитилет.

26. Ушул Уставга ѳзгѳртүүлѳрдү жана толуктоолорду киргизүү же болбосо аны жаңы редакцияда кабыл алуу тѳраганын сунушу боюнча Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын токтому менен кабыл алынат жана мыйзамдарда белгиленген тартипте мамлекеттик кайра катталуудан ѳтүүгѳ жатат.