Жыл сайын февраль айынын биринчи бейшембисинде белгиленүүчү Бүткүл дүйнөлүк шайлоо күнүнүн алкагында КР БШКнын жарандык билим берүү жана шайлоо технологиялары борбору тарабынан бир катар маалыматтык агартуучулук иш-чаралары уюштурулду жана өткөрүлдү.

2024-жылдын 1-февралында Жалал-Абад шаарында Борбордук Азиянын жергиликтүү башкаруу академиясы (БАЖБ) менен биргеликте Бүткүл дүйнөлүк шайлоо күнүнө арналган жергиликтүү кеңештердин аял депутаттьарынын клубунун жыйыны болуп өттү.

Клубдун жыйынына Ош, Жалал-Абад жана Баткен облустарынын жергиликтүү кеңештеринин аял депутаттары катышты. Модератор катары Авазкан Ормонова (Кара-Суу районунун Жоош айылдык кеңешинин жергиликтүү кеңешинин депутаты) жана Салия Акулова (БАМУ) иш алып барышты.

Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын мүчөсү Анара Дубанбаева мамлекет тарабынан чечимдерди кабыл алуу процессинде аялдардын активдүүлүгүн күчөтүүгө багытталган чаралар жѳнүндѳ айтып берди.

Аялдар калктын 52%дан ашыгын түзөөрүнө карабастан, айылдык кеңештердин деңгээлиндеги шайлануучу органдарда алардын өкүлчүлүгү төмөн бойдон калууда. Ушуга байланыштуу Кыргыз Республикасында бирдей тең мүмкүнчүлүктөрдү камсыз кылуу боюнча мамлекеттин конституциялык милдеттеринин алкагында аялдардын жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарында өкүлчүлүгүнө жана жергиликтүү деңгээлде башкарууга катышуусуна шарттарды түзүү боюнча атайын мыйзамдык чаралар кабыл алынган.

2019-жылы жергиликтүү кеңештерде аялдардын өкүлчүлүгүн жогорулатуу максатында ар бир шайлоо округу боюнча айылдык кеңештерде мандаттын 30%дан кем эмесин аялдарга калтыруу нормасы киргизилген.

2021-жылы 448 жергиликтүү кеңештерге шайлоодо жогоруда көрсөтүлгөн норма ишке ашырылып, айылдык кеңештердин депутат аялдарынын өкүлчүлүгүн 9,6%дан 38,76%га чейин көбөйтүүгө мүмкүнчүлүк берди.

Анара Дубанбаева жергиликтүү өз алдынча башкаруунун өкүлчүлүктүү органдарына аялдардын катышуусу мамлекет тарабынан колдоого алынып жаткандыгына таянып, аялдарды кийинки жергиликтүү кеңештерге шайлоого активдүү катышууга чакырды. Ал бардык катышуучуларга жергиликтүү коомчулуктун жыргалчылыгы үчүн натыйжалуу жана жемиштүү иштөөнү, ошондой эле үзүрлүү эмгеги үчүн жергиликтүү жарандардын коомдук баасына таттууну каалады, бул кийинки шайлоо циклинде ишенимди жана колдоону бекемдөөгө негиз болорун белгиледи.

Караева Салимахан (Сузак району, Кара-Дара айылдык кеңеши), Орозбаева Тиллакан (Кара-Суу району, Сарай айылдык кеңеши), Исмаилова Зайнабкан (Кадамжай району, Масалиев айылдык кеңеши) жетишкендиктери менен ой бөлүшүп, демилгеленген жана ишке ашырылып жаткан социалдык долбоорлор тууралуу, жергиликтүү жамааттар, алардын муктаждыктары, ошондой эле алардын ишиндеги орун алган көйгөйлөр жана тоскоолдуктар жөнүндө айтып беришти.

Жыйындын жүрүшүндө катышуучулар жергиликтүү кеңештердин аял депутаттарын даректүү колдоо көрсөтүү планын жана аял депутаттардын арасында насаатчылык программасын ишке киргизүү мүмкүнчүлүгүн талкуулашты.

Жолугушуунун жыйынтыгында БШК жана БАЖБ тренингдерди жана вебинарларды өткөрүү, эксперттердин насаатчылык колдоосун көрсөтүү, ошондой эле республика боюнча клубдардын тармагын кеңейтүү жана чыңдоо боюнча иштерди улантуу боюнча макулдашылды.