2017-жылдын 20-июлунда Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясына (мындан ары-БШК) Жапаров Садыр Нургожоевичтин Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерликке коюу ниети жөнүндө арызы кедип түшкөн.

КР БШКсынын Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерлердин документтерин кабыл алуу боюнча жумушчу топ тпарабынан жүргүзүлгөн текшерүүлөрдүн жыйынтыктары боюнча төмөнкүлөр аныкталган:

Кыргыз Республикасынын Ички иштер министрлигинин Маалыматтык технологиялардын башкы башкармалыгынын (25.07.2017-ж. чыг. № 7/6891)  жана Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун (28.07.2017-ж. чыг.№ 01-9/1362 ) маалыматы боюнча С.Н. Жапаров, Жогорку соттун 2013-жылдын 6-августундагы өкүмү менен Кыргыз Республикасынын Кылмыш-Жаза кодексинин (мындан ары - КЖК) 30-беренесинин 1,4-бөлүктөрүндө (Кылмышка шериктеш болуу), 28-беренесинде (кылмыш далалаты), 295-беренесинде (Бийликти күчкө салып тартып алуу же бийликти күч менен кармап туруу) каралган кылмыштарды жасагандыгы үчүн күнөлүү деп табылган жана КЖКнын 56-беренесин колдонуу менен (Мыйзамда каралгандан жеңилирээк жаза белгилөө) 1 жыл 5 айга соттолгон.

Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 52-беренесинин 2-бөлүгүнө ылайык: “жарандар ушул Конституцияда жана мыйзамдарда каралган тартипте мамлекеттик бийлик органдарын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарын шайлоого жана аларга шайланууга укуктуу”.

Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 20-беренесине ылайык: “Адамдын, жарандын укуктары менен эркиндиктери улуттук коопсуздукту, коомдук тартипти, калктын саламаттыгын, адеп-ахлагын сактоо, башка адамдардын укуктары менен эркиндиктерин коргоо максатында Конституция жана мыйзамдар менен чектелиши мүмкүн. Ушундай чектөөлөр аскердик же башка мамлекеттик кызматтын өзгөчөлүктөрүн эске алуу менен да киргизилиши мүмкүн. Киргизилип жаткан чектөөлөр көрсөтүлгөн максаттарга өлчөмдөш болушу керек”.

“Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө” Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамы менен (мындан ары – КР КМ) жогорку кызмат орунга - Кыргыз Республикасынын Президенттигине шайланууда жарандардын пассивдүү шайлоо укугу, соттуулук менен байланышкан чектөөлөргө ээ, тактап айтканда, КР КМнын 3-беренесинин 4-бөлүгүнө ылайык, соттолгондугу алып салынбаган же мыйзамда белгиленген тартипте жоюлбаган адамдар Президенттин кызматына жана Жогорку Кеңештин депутаттыгына шайланууга укуксуз.

Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун (02.08.2017-ж. чыг.№ 01-11/1382 ) маалыматы боюнча соттулукту жоюу мөөнөтү КР КЖКсынын 76-беренесинде каралган, ал эми соттуулукту алып салуу б.а. соттулуктун мөөнөтү аяктаганга чейин мөөнөтүнөн мурда жоюу маселеси Кыргыз Республикасынын Жазык-процессуалдык кодексинин 373-беренесине ылайык соттолгон адамдын өтүнүчү боюнча сот тарабынан чечилет.

Соттуулукту алып салуу же жоюу КР КЖКсынын 76-беренесинде аныкталган тартипте жүргүзүлөт.

КР КЖКсынын 76-беренесинин 3-бөлүгүнүн 6-пунктуна ылайык (кылмыш жасаган учурга карата 2013-жылдын 25-февралындагы № 35 Мыйзамынын редакциясында) өзгөчө оор кылмыштар үчүн соттолгон адамдарга карата - жазаны өтөгөндөн кийин он жыл өткөндө соттуулук жоюлат.

С.Н. Жапаров КР КЖКнын 295-беренеси боюнча соттолгон, анда төмөнкү каралган: Бийлик Кыргыз Республикасынын Конституциясын бузуу менен күчкө салып тартып алынганда же бийлик күч менен кармалып турганда, ошого тете ушундай эле аракеттер Кыргыз Республикасынын конституциялык түзүлүшүн күчкө салып өзгөртүүгө багытталганда, он эки жылдан жыйырма жылга чейинки мөөнөткө эркиндигинен ажыратууга жазаланат. КР КЖКнын 13-беренесине ылайык, Өзгөчө оор кылмыштарга - мыйзам тарабынан он жылдан ашуун мөөнөткө эркиндигинен ажыратуу же өмүр бою эркиндигинен ажыратуу каралган атайылап жасалган кылмыштар таандык.

Жогорку соттун 2013-жылдын 6-августундагы өкүмү менен Кыргыз Республикасынын Кылмыш-Жаза кодексинин (мындан ары - КЖК) 30-беренесинин 1,4-бөлүктөрүндө (Кылмышка шериктеш болуу), 28-беренесинде (кылмыш далалаты), 295-беренесинде (Бийликти күчкө салып тартып алуу же бийликти күч менен кармап туруу) каралган кылмыштарды жасагандыгы үчүн күнөлүү деп табылган жана КЖКнын 56-беренесин колдонуу менен 1 жыл 5 айга соттолгон. Жазасын өтөгөндүгү үчүн
С.Н. Жапаров соттун залынан бошотулган.

КР КЖКнын жогоруда көрсөтүлгөн ченемдерине ылайык, С.Н. Жапаровдун соттулугу жоюла элек. КР КЖКнын 76-беренесинин 5-бөлүгүнө ылайык, эгерде соттолгон адам жазасын өтөгөндөн кийин өзүн кынтыксыз алып жүрсө, сот соттуулугунун жоюлуш мөөнөтү аяктаганга чейин эле анын соттуулугун өтүнүч боюнча алып сала алат. Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун маалыматы боюнча (02.08.2017-ж. чыг.№ 01-11/1382) С.Н. Жапаровдун соттуулугу алып салынгандыгы тууралуу маалыматка ээ эмес.

Жогоруда баяндалгандардын негизинде, С.Н. Жапаровдун бүгүнкү күнгө карата белгиленген тартипте алып салынбаган же жоюлбаган  соттуулугу бар.

Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин 2017жылдын 14-июнундагы № 1681-VI токтому менен Кыргыз Республикасынын Президентин кезектеги шайлоо 2017-жылдын 15-октябрына дайындалган.

КР КМнын 3-беренесинин 4-бөлүгүнө ылайык, соттолгондугу алып салынбаган же мыйзамда белгиленген тартипте жоюлбаган адамдар Президенттин кызматына жана Жогорку Кеңештин депутаттыгына шайланууга укуксуз.

Ушундан улам, С.Н. Жапаров алып салынбаган же жоюлбаган соттуулугу менен Кыргыз Республикасынын Президентинин кызматына шайланууга укугу жок б.а. пассивдүү шайлоо укугуна ээ эмес.

“Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө” Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 53-беренесине ылайык, талапкердин пассивдүү шайлоо укугунун жоктугу талапкерди каттоодон баш тартууга негиз болуп саналат.

Жогоруда баяндалгандардын негизинде, Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 52-беренесинин 1-бөлүгүн, “Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө” Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 3-беренесинин 4,5-бөлүктөрүн, 53-беренесинин 7-бөлүгүн, “Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча шайлоо комиссиялары жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 7-беренесинин 1-бөлүгүнүн 2-пунктун жетекчиликке алып, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы

ТОКТОМ КЫЛАТ:

1. Жапаров Садыр Нургожоевичке Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкер катары каттоодон баш тартылсын.

2. Бул токтом “Эркин Тоо” газетасына жана Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялансын.

3. Бул токтомдун аткарылышын контролдоо Кыргыз Республикасынын Президентинин кызмат ордуна талапкерлердин документтерин кабыл алуу боюнча жумушчу топтун жетекчисине жүктөлсүн.

ТӨРАГА                                                           Н. ШАЙЛДАБЕКОВ

Бишкек ш. 2017-жылдын 10-августу
№ 342