«Кыргызстан социал-демократиялык партиясы» саясий партиясынын ыйгарым укуктуу ѳкүлдѳрүн каттоодон баш тартуу тууралуу

2020-жылдын 7-июлунда Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясына 2020-жылдын 4-октябрында ѳтѳ турган Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоого катышуу ниети жѳнүндѳ «Кыргызстан социал-демократиялык партиясы» саясий партиясынан ыйгарым укуктуу ѳкүлдѳрүн кѳрсѳтүү менен С.У Абдрахманов кол койгон кабарлама келип түшкѳн.

2020-жылдын 8-июлунда «С.У Абдрахмановдо КСДПны мамлекеттик каттоо жѳнүндѳ Күбѳлүктүн, КСДПнын Уставынын жана КСДПнын мѳѳрүнүн түп нускасы жок экендиги, алар мыйзам боюнча алардын карамагында экендиги, бирок ошого карабастан жана жогорудай мыйзамдарды, партиянын Уставын одоно бузуу менен С.У. Абдрахманов ѳзүнүн мыйзамсыз жана кылмыштуу аракеттерин дагы эле жүргүзүп жаткандыгын» билдирип «С.У. Абдрахманов тарабынан мыйзамдарды бузууну токтотуу жана мамлекеттик каттоо жѳнүндѳ жасалма Күбѳлүктү, Уставды жана КСДПнын мѳѳрүн пайдалануу менен ал тарабынан кѳрсѳтүлгѳн ыйгарым укуктуу ѳкүлдѳрдү каттабоо» талабы менен КСДП тѳрагасынын милдетин аткаруучу А.А. Артыковдон (мындан ары – арыз ээси) «Кыргызстан Социал-демократиялык партиясы» саясий партиясынын расмий бланкасында арыз келип түшкѳн.

Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка катышуучуларынын арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча Жумушчу топ (мындан ары – Жумушчу топ) арызды жана ага тийштүү материаллдарды карап чыгып, тѳмѳндѳгүлѳрдү белгилейт.

Арыз ээси негиздеген талаптарга тиркелген документтерде жана Бишкек шаардык Биринчи май райондук сотунан алынган документтерде баяндалгандай, КСДП саясий партиясынын жетекчиси жѳнүндѳ маселеде чечиле элек соттук чыр-чатак жана жѳнгѳ салына элек тѳмѳндѳгүдѳй укуктук процесстер бар:

1. Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасы

1.1. Арыздагы материалдарда «2019-жылдын 17-апрелинде Кыргыз Республикасынын Юстиция министрилиги 2019-жылдын 4-мартындагы Саясий кеңештин чечими менен чакырылган жана 2019-жылдын 3-апрелинде ѳткѳрүлгѳн имиш деген партиянын XVIII съездинде КСДПнын тѳрагасы болуп С.У. Абдрахманов шайлангандыгы тууралуу анык эмес билдирменин негизинде А.Ш. Атамбаевдин фамилиясын С.У. Абдрахмановго алмаштыруу менен юридикалык жактардын, филиалдардын (ѳкүлчүлүктѳрдүн) Бирдиктүү реестрине ѳзгѳртүү киргизгендиги» айтылат.

Ушуга байланыштуу 2019-жылдын 18-апрелиндеги КСДП партиясынын жетекчисин жана юридикалык дарегин ѳзгѳртүү боюнча Юстиция министрлиги тарабынан юридикалык жактардын Бирдиктүү мамлекеттик реестрине ѳзгѳртүүлѳрдүн киргизилиши мыйзамсыз экендиги жѳнүндѳгү арыз Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасы тарабынан кылмыштардын жана жосундардын Бирдиктүү реестине 2019-жылдын 17-майында № 02-150-201-0002 катталган.

1.2. 2019-жылдын 14-июнунда А.С. Кодуранова Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасына кайрылган. Кыргыз Республикасынын Башкы прокуратурасы 2019-жылдын 24-июнундагы № 11/1-113-19 каты менен мыйзамдын бузлушун четтетүү тууралуу, «Юридикалык жактарды, филиалдарды (ѳкүлчүлүктѳрдү) мамлекеттик каттоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын Мыйзамында белгиленген билдирмелерди кароонун мѳѳнѳтүн бузгандыгы үчүн кызмат адамдарын тартиптик жоопкерчиликке тартуу жѳнүндѳ Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине аныктама чыгаргандыгы тууралуу билдирген.

2. Бишкек шаарынын Биринчи май райондук соту

Бишкек шаардык Биринчи май райондук сотунун ѳндүрүшүндѳ 2019-жылдын 4-июнундагы А.Ш. Атамбаевге А.С. Кодурановага карата тѳмѳндѳгүлѳр тууралуу С.У. Абдрахмановдун арызы бар:

- 2019-жылдын 6-апрелинде ѳткѳн КСДП сайясий партиясынын XVIII-кезектеги съездин анык эмес деп таануу жѳнүндѳ;

КСДП сайясий партиясынын Саясий кеңешинин жыйынынын 2019-жылдын 25-майындагы № 4 протоколун (А.С. Кодранованы КСДП саясий партиясынын тѳрагасынын милдетин аткаруучу деп шайлоо тууралуу) анык эмес деп таануу жѳнүндѳ;

-2019-жылдын 3-апрелинде КСДП сайясий партиясынын XVIII съездинде мыйзамдуу шайланган КСДП сайясий партиясынын жаңы жетекчилиги (тѳрагасы С.У. Абдрахманов жана Саясий кеңеш) кайрылган учурларды кошпогондо, юридикалык жактардын Бирдиктүү мамлекеттик реестирине ѳзгѳртүүлѳрдү киргизүүгѳ жана КСДП сайясий партиясынын жетекчилигин ѳзгѳртүүгѳ байланышкан КСДП сайясий партиясына карата кандайдыр-бир аракеттерди жасоого Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине тыюу салуу жѳнүндѳ;

2.1. Доону камсыз кылуу

2019-жылдын 7-июнунда Бишкек шаардык Бириничи май райондук сотунун аныктамасы менен доону камсыз кылуу боюнча чаралар кабыл алынган: - «2019-жылдын 3-апрелинде «КСДП» саясий партиясынын XVIII съездинде мыйзамдуу шайланган «КСДП» саясий партиясынын жаңы жетекчиси (тѳрагасы С.У. Абдрахманов жана Саясий кеңеш) кайрылган учурларды кошпогондо, юридикалык жактардын Бирдиктүү мамлекеттик реестирине ѳзгѳртүүлѳрдү киргизүүгѳ жана «КСДП» саясий партиясынын жетекчилигин ѳзгѳртүүгѳ байланышкан «КСДП» саясий партиясына карата кандайдыр-бир аракеттерди жасоого Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигине тыюу салынсын»

Бишкек шаардык сотунун жарандык иштер боюнча соттук коллегиясынын 2019-жылдын 6-августундагы аныктамасы менен 2019-жылдын 7-июнунда Бишкек шаарынын Биринчи май райондук сотунун аныктамасы ѳзгѳртүлгѳн, резолютивдик бѳлүктѳгү «2019-жылдын 3-апрелинде «КСДП» саясий партиясынын XVIII съездинде мыйзамдуу шайланган «КСДП» саясий партиясынын жаңы жетекчиси (тѳрагасы С.У. Абдрахманов жана Саясий кеңеш) кайрылган учурларды кошпогондо» деген сѳздѳр алып салынган.

Кыргыз Республикасынын Жогорку сотунун 2019-жылдын 29-октябрындагы токтому менен Бишкек шаардык сотунун жарандык иштер боюнча соттук коллегиясынын 2019-жылдын 6-августундагы аныктамасы күчүндѳ калтырылган.

2020-жылдын 7-июлунда Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлиги мамлекеттик каттоодон ѳткѳн саясий партиялардын тизмесин жѳнѳткѳн, ал жерде КСДП сайясий партиясынын жетекчиси катары С.У. Абдрахманов кѳрсѳтүлгѳн.

Жумушчу топ С.У. Абдрахмановдун арызы боюнча сот иштин маңызы боюнча караган учурда, соттук чечим тараптардын кимисинин пайдасында кабыл алынса, юридикалык жактардын бирдиктүү мамлекеттик реестрине ѳзгѳртүүлѳрдү киргизүүгѳ жол бериле тургандыгын белгилейт.

2.2. Доо арызы

Арыз Кыргыз Республикасынын Жарандык-процесстик кодексинин 134-беренесинде, 135-беренесинин 1-4-пункттарында камтылган таралаптар сакаталбай берлигендигине, доогер анын мүчүлүштѳрүн оңдобогондугуна же Кодекстин 107-беренесинин 2-бѳлүгүнүн экинчи абзацынын талаптарын сот белгилеген мѳѳнѳттѳ аткарбагандыгына, доогер анын ичинде КСДП саясий партиясынын уставынын күбѳлѳндүрүлгѳн кѳчүрмѳсүн бербегендигине, бул сотко маңызы боюнча ишти кароого жана чечүүгѳ бѳгѳт болгондугуна байланыштуу Бишкек шаарындагы Бириничи май райондук сотунун 2020-жылдын 24-январындагы аныктамасы менен С.У. Абдрахмановдун доо арызы кароосуз калтырылган.

Бишкек шаардык сотунун жарандык иштер боюнча соттук коллегиясынын 2020-жылдын 19-мартындагы аныктамасы менен 2020-жылдын 24-январындагы Бишкек шаарындагы Бириничи май райондук сотунун аныктамасы ѳзгѳртүүсүз калтырылган.

2020-жылдын 2-июнунда Кыргыз Республикасынын Жогороку сотунун токтому менен 2020-жылдын 24-январындагы Бишкек шаарынын Бириничи май райондук сотунун аныктамасы жана 2020-жылдын 19-мартындагы Бишкек шаардык сотунун жарандык иштер боюнча соттук коллегиясынын аныктамасы жокко чыгарылган, иш кароо үчүн Бишкек шаарынын Биринчи май райондук сотуна жѳнѳтүлгѳн.

Азыркы учурда Бишкек шаарынын Биринчи май райондук соту тарабынан иш маңызы боюнча карала элек.

Жумушчу топ, маселенин маңызы боюнча сот иши каралбагандыгына байланыштуу, саясий партиялардын алкагында талаш-тартыштарды чечүүдѳ укуктук анык эместиктер бар деп эсептейт.

3. КСДП саясий партиясынын мамлекеттик каттоо жѳнүндѳ күбѳлүк, устав жана герб түшүрүлгѳн мѳѳрү

Бишкек шаарынын Бириничи май райондук сотунун 2020-жылдын 10-июлундагы маалыматына ылайык, КСДП саясий партиясынын мамлекеттик каттоо жѳнүндѳ күбѳлүгүн, уставын жана герб түшүрүлгѳн мѳѳрүн берүүгѳ А.С. Кодуранованы милдеттендирүү жѳнүндѳ С.У. Абдрахмановдун 2020-жылдын 27-мартындагы доо арызы боюнча жарандык иш кароосуз калтырылган.

Мында Биринчи май райондук сотунун 2020-жылдын 10-июлундагы аныктамасында белгиленгендей, доо, арыз ээсинин ѳкүлү тарабынан А.С. Кодуранова тийиштүү түрдѳгү жоопкер болбогондугуна жана ал тарабынан талап кылынган документтер турган жер жѳнүндѳ маалыматтар табылбагандыгына байланыштуу доо арызын карабай калтыруу тууралуу сунуштама билдирилген, доогер арызында түп нуска документтердин бар экендиги жѳнүндѳ кѳрсѳткѳн эмес, бирок 2020-жылдын 27-мартында аларды кайрып берүү тууралуу арыз менен кайрылган.

Ошентип, А.С. Абдрахмановдун арызы анын демилгеси боюнча кароосуз калтырылган.

Жумушчу топ 2020-жылдын 7-июлунда Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоого катышуу ниети жѳнүндѳ билдирмени берген учурда, кайсы документтердин негизинде шайлоого катышуу ниети жѳнүндѳ билдирме берилгендиги боюнча анык эместиктин (КСДПны мамлекеттк каттоо жѳнүндѳ күбѳлүктүн, уставынын жана герб түшүрүлгѳн мѳѳрүнүн түп нускасы), ошондой эле Биринчи май райондук сотунун 2020-жылдын 10-июлундагы аныктамасы бар экендигин белгилейт.

Жогоруда баяндалгандардын негизинде Жумушчу топ тѳмѳндѳгүдѳй тыянакка келет:

1. КСДП саясий партиясынын жетекчилиги маселесинде укуктук ачык эместиктер бар, талаш-тартыштарды кароо жолу менен сот ѳндүрүшүн аяктоо маңызы боюнча Кыргыз Республикасынын Юстиция министрлигинин маалыматтарына ѳзгѳртүү киргизүүнү алып келиши мүмүкүн;
2. мѳѳрдү жана документтерди жасалма жасоого, ошондой эле КСДП саясий партиясынын Саясий кеңешинин чечиминин легитимдүүлүгүнѳ жана С.У. Абдрахманов ѳткѳргѳн съезддин мыйзамдуулугуна, КСДПны мамлекеттик каттоо жѳнүндѳ күбѳлүктүн, уставынын жана герб түшүрүлгѳн мѳѳрүнүн түп нускасын берүүгѳ милдеттендирүүгѳ байланыштуу арызда кѳрсѳтүлгѳн маселелер процесстик мыйзамдарда белгиленген тартипте жѳнгѳ салынган жана чечилген эмес.
3. жогоруда кѳрсѳтүлгѳн маселелер боюнча саясий партиялардын алкагында талаш-тартыштарды чечүү соттук тартипте жѳнгѳ салынууга жатат жана Борбордук шайлоо комиссиясынын компетенциясына кирбейт.

Ачык сот процессин эске алуу менен Борбордук шайлоо комиссиясынын бир тараптын укуктук статусун тике же кыйыр легитимдештирши мүмкүн болгон чечимди кабыл алууга укугу жок.

Баяндалгандардын негизинде, «Кыргыз Республикасында шайлоо жана референдум ѳткѳрүүдѳ шайлоо комиссиялары тарабынан шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин (катышуучуларынын) арыздарын (даттанууларын) кароонун тартиби жѳнүндѳ» Жобону, «Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум ѳткѳрүүдѳ шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча жумушчу топ жѳнүндѳ» Жобону, «Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум ѳткѳрүү бюнча шайлоо комиссиялары жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 3, 7, 18-беренелерин жетекчиликке алып, шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча жумушчу топтун 2020-жылдын 13-июлундагы чечимин эске алуу менен Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана рефрендум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы

ЧЕЧТИ:

1. 2020-жылдын 8-июлундагы А.А. Артыковдун арызы (ыйгарым укуктуу ѳкүлдѳрдү каттоодон баш тартуу бѳлүгүндѳ) канаатандылысын.

2. С.У. Абдрахманов тарабынан берилген «Кыргызстан Социал-демократиялык партиясы» саясий партиясынын ыйгарым укуктуу ѳкүлдѳрүн каттоодон баш тартылсын.

3. С.У. Абдрахманов тарабынан берилген «Кыргызстан Социал-демократиялык партиясы» саясий партиясынын билдирмеси кайтарылсын.

4. Ушул чечим Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана рефрендум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялансын.

5. Ушул чечимдин аткарылышын контролдоо шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча Жумушчу топтун жетекчиси А.Т. Асаналиевге жүктѳлсүн.

ТӨРАГА                                                                                                     Н. ШАЙЛДАБЕКОВА

Бишкек ш.,13-июль 2020-жыл

№ 61