«Ата-Журт Кыргызстан» саясий партиясынын арызы жѳнүндѳ

2021-жылдын 9-апрелинде Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясына (мындан ары – КР БШК) Бишкек аймактык шайлоо комиссиясынын (мындан ары – Бишкек АШК) 2021-жылдын 7-апрелиндеги №34/3 чечимин жокко чыгаруу жѳнүндѳ шайлоо боюнча ыйгарым укуктуу ѳкүлү А. Сарбалиева аркылуу «Ата-Журт Кыргызстан» саясий партиясынан арыз келип түшкѳн.

Арыз ээси даттанылган чечим талапкер Талантбек уулу Н. тарабынан шайлоочуларды сатып алуу фактысын тастыктаган материалдарга жетиштүү түрдѳ баа берилбей туруп кабыл алынган деп эсептейт жана тѳмѳндѳгү негиздерди кѳрсѳтѳт.

Арыз ээси Бишкек АШКнын чечими Бишкек шаарындагы Ленин райондук ЖАБ-4түн башкы адиси М.М. Муратбековдун арызы жѳнүндѳ КР УКМК башкармалыгынан келип түшкѳн маалыматтын негизинде кабыл алынгандыгын кѳрсѳткѳн, анын арызы КЖБРга катталган.

1.Кайрылууда арыз ээси арыз КЖБРда катталгандан кийин алгачкы текшерүү органынын ыйгарым укуктуу кызмат адамынын процесстик аракеттерин, ошондой эле прокурордун процесстик ыйгарым укуктарын белгилеген КР ЖПКнын 233, 235, 241, 252-беренелерин кѳрсѳткѳн.

2. Ошондой эле арыз ээси КР ЖПК 153-беренесине ылайык бул иш боюнча алгачкы текшерүү ѳндүрүшүн КР УКМК эмес, ишке иштер органдары жүргүзүүгѳ тийиш экендигин кѳрсѳткѳн.

3. Арыз ээси Бишкек АШКнын чечиминде Хово-Синотрак маркасындагы автомашина талапкер Талантбек уулу Н. менчигинде болуп саналарын кѳрсѳткѳн, буга арыз ээси макул эмес экендигин билдирген, ошондой эле автомашинанын айдоочусу Т.М. Саржановдун Талантбек уулу Н. жана анын жакын туугандарынан кумду түшүрүү жѳнүндѳ ѳтүнүчтү кабыл албагандыгы, кум Талантбек уулу Н. тарабынан тѳшѳлүп жаткандыгы тууралуу түшүнүк катты коркуп-чоочугандыгынан улам жазгандыгы тууралуу түшүнүк катына таянган.

Арыз ээсинин жана кызыктар тараптардын жүйѳсүн жана берилген материалдарды карап чыгып, Борбордук шайлоо комиссиясы тѳмѳндѳгүдѳй корутундуга келет.

Арыз ээси кѳрсѳткѳн КР ЖПКнын 233, 235, 241, 252-беренелерине, КР ЖПК 153-беренесине байланыштуу Борбродук шайлоо комиссиясы Кодекстин ушул беренелерине юридикалык бааны Кыргыз Республикасынын прокуратура жана сот органдары гана берүүгѳ тийиш деп эсептейт.

Алгачкы текшерүү органдарынын аракеттерине юридикалык баа берүү үчүн Борбордук шайлоо комиссиясынын ыйгарым укуктары жана компетенциясы жок, анткени «Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча шайлоо комиссиялары жѳнүндѳ» КР Мыйзамынын 7-беренесинин 1-бѳлүгүнүн 1-пунктуна ылайык «Борбордук шайлоо комиссиясы шайлоо мыйзамдарынын аткарылышы үчүн контролду ишке ашырат». Ушуга байланыштуу арыз ээсинин мындай шилтемеси Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан каралууга жатпайт.

Ошондой эле Бишкек АШКнын чечиминде Хово-Синотрак маркасындагы автомашина талапкер Талантбек уулу Н. менчигинде болуп саналарын кѳрсѳтүлгѳндүгү, ошондой эле автомашинанын айдоочусу Т.М. Саржановдун Талантбек уулу Н. жана анын жакын туугандарынан кумду түшүрүү жѳнүндѳ ѳтүнүчтү кабыл албагандыгы, кум Талантбек уулу Н. тарабынан тѳшѳлүп жаткандыгы тууралуу түшүнүк катты коркуп-чоочугандыгынан улам жазгандыгы тууралуу арыздын бѳлүгү боюнча Борбордук шайлоо комиссиясы тѳмѳндѳгү шарттарды кѳрсѳтѳт.

Иштин материалдарында айдоочу М. Саржановдун эки түшүнүк каты бар. 23.03.2021-жылдагы түшүнүк катында Т. Саржанов Талантбек уулу Н. талапкер экендигин билгендигин, бирок кайсы партиядан кѳрсѳтүлгѳндүгүн билбей тургандыгы айтылган. Ал эми 08.04.2021-жылдагы түшүнүк катында Талантбек уулу Н. аттууну билбей тургандыгы баяндалган.

Бишкек АШКнын чечими 2021-жылдын 7-апрелинде чыгарылгандыгы жана ал 23.03.2021-жылдагы түшүнүк катка негизделгендиги, ушуга байланыштуу Бишкек АШКнын чечими күбѳлѳр жана арыз ээси кѳрсѳткѳн, материалдар менен тастыкталган фактыларга негизделгендиги белгилүү.

Мындан тышкары, М. Муратбеков менен Ы. Турсукеевди суракка алуунун кѳчүрмѳсүнѳ ылайык кум түшүрүлгѳндүгү тууралуу факт аныкталган. Ошондой эле бул факт сүрѳт материалдар менен тастыкталган.

Ошондой эле арыз ээси тиркеген жана арызда кѳрсѳтүлгѳн Кара Кужур жана Чортеков кѳчѳлѳрүнүн жашоочулары түзгѳн имиш деген акты, бул ишке акча каражаты жашоочулардын эсебинен топтолгону эске алынууга жана далил болууга жатпайт, анткени бул актыда кол коюу датасы кѳрсѳтүлгѳн эмес, ошондой эле юридикалык документ катары кызмат кыла албайт.

«Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» КР Мыйзамынын 41-беренесинин 5-бѳлүгүнѳ ылайык арыз, даттануу жүйөлүү болуп жана алар негизделген далилдер менен бирге берилүүгө тийиш.

Арыз шайлоо процессинин катышуучуларынын даттанууларын жана арыздарын кароо боюнча Жумушчу топ тарабынан да каралды. Жумушчу топтун жыйынынын жүрүшүндѳ айдоочу Т. Саржанов талапкер Н. Талантбек уулуна таандык болгон жерден кум алып келүү тапшырылгандыгын билдирген. Жыйында Н. Талантбек уулу кум чыккан жер ага таандык экендигин тастыктады, ошондой эле «Ата-Журт Кыргызстан» саясий партиясында «Арча-Бешик» турак-жай конушу ага бекитилип берилгендигин жана ѳзү да ошол конушта жашай тургандыгын билдирди.

Арыз ээсинин 08.04.2021-жылдагы тиркелген түшүнүк катын, Кара Кужур жана Чортеков кѳчѳсүнүн тургандарынын актысын (датасы жок) Н. Талантбек уулунун шайлоо мыйзамдарынын нормаларын бузууга жол бергендиги үчүн жоопкерчиликтен качуу аракети катары каралууга тийиш. Мында арыз ээси тарабынан кандайдыр-бир ишенимдүү далилдер жана фактылар берилген эмес, ал эми тиркелген материалдар ишенимдүү эмес.

Бишкек АШКнын чечиминде Н. Талантбек уулунун кум чыккан жери бар экендигин тастыктагандыгы, айдоочунун Н. Талантбек уулун Бишкек шаардык кеңешинин депутаттыгына талапкер катары тааный тургандыгы жана ал кум тѳшѳѳнү жүргүзгѳндүгү кѳрсѳтүлгѳн.

«Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» КР Мыйзамынын 28-беренесинин 3-бѳлүгүндѳ шайлоо дайындалган учурдан тартып шайлоочуларды сатып алууну жүзөгө ашырууга, шайлоочуларга акча каражаттарын төлөп берүүгө, шайлоочуларга белектерди жана башка материалдык баалуулуктарды тапшырууга, ар кандай товарларды акысыз таркатууга, акысыз же жеңилдетилген шартта кызмат көрсөтүүгө тыюу салынары белгиленген.

Мындан тышкары, аталган берененин 4-бѳлүгүндѳ талапкерлер, алардын жакын туугандары, талапкердин жубайы, талапкерлердин жана саясий партиялардын өкүлдөрү шайлоо дайындалган учурдан тартып жана шайлоонун натыйжалары жарыяланганга чейин кайрымдуулук иштерин жүргүзүүгө укуксуз экендиги кѳрсѳтүлгѳн.

«Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» КР Мыйзамынын 44-беренесинин 2-бѳлүгүнүн 6-пунктуна ылайык «талапкерди каттоону жокко чыгаруу добуш берүү күнүнө чейин 3 календардык күндөн кечиктирилбестен:

- ушул Мыйзамдын 22-28-беренелери менен каралган шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүү эрежелерин бузууга талапкердин, анын өкүлүнүн түздөн-түз тиешелүүлүгү бардыгы ырасталганда жокко чыгарылат».

Борбордук шайлоо комиссиясы Бишкек шаардык кеңешинин депутаттыгына талапкер Н. Талантбек уулунун «Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» КР Мыйзамынын 28-беренесинин 2-бѳлүгүн бузгандыгы жана Н. Талантбек уулунун шайлоо алдындагы үгүт эрежелерин бузууга катыштыгы бар экендиги тийиштүү фактылар жана далилдер менен тастыкталды деген тыянакка келет.

Жогоруда баяндалгандардын негизинде, «Жергиликтүү кеңештердин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 28, 41, 42, 44-беренелерин, «Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча шайлоо комиссиялары жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын Мыйзамынын 6, 7, 18-беренелерин, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясынын 2017-жылдын 7-июлундагы 212 токтому менен бекитилген «Кыргыз Республикасында шайлоо жана референдум өткөрүүдө шайлоо комиссиялары тарабынан шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин (катышуучуларынын) арыздарын (даттанууларын) кароонун тартиби жөнүндө» жобону жетекчиликке алып,

Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы тѳмѳндѳгүдѳй

ЧЕЧИМ КЫЛАТ:

1. Бишкек аймактык шайлоо комиссиясынын 2021-жылдын 7-апрелиндеги №34/3 чечимин жокко чыгаруу жѳнүндѳ «Ата-Журт Кыргызстан» саясий партиясынын арызы боюнча талаптарды канаатандыруудан мыйзамдуулукка жана негиздүүлүккѳ байланыштуу баш тартылсын.

2. Ушул чечим Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялансын.

3. Ушул чечимдин аткарылышын контролдоо Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын мүчѳсү, Кыргыз Республикасында шайлоо жана референдум ѳткѳрүүдѳ шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка субъекттеринин арыздарын жана даттанууларын кароо боюнча Жумушчу топтун жетекчиси А.Т.Асаналиевге жүктѳлсүн.

ТӨРАГАНЫН ОРУН БАСАРЫ                                                                        А. БЕКМАТОВ

Бишкек ш., 2021-жылдын 10-апрели

№ 55