30.08.2023 №199 Т.Бакир уулунун «Фейсбук» социалдык тармагындагы жарыясы жѳнүндѳ талапкер Л.М. Саралаеванын ыйгарым укуктуу ѳкүлү Б.Т. Абдыкеримовдун арызы тууралуу
Т.Бакир уулунун «Фейсбук» социалдык тармагындагы жарыясы жѳнүндѳ талапкер Л.М. Саралаеванын ыйгарым укуктуу ѳкүлү
Б.Т. Абдыкеримовдун арызы тууралуу
2023-жылдын 21-августунда Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясына (мындан ары – Борбордук шайлоо комиссиясы) №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Л.М. Саралиеванын ыйгарым укуктуу ѳкүлү Б.Т. Абдыкеримовдон арыз келип түшкѳн.
Арыз ээси, №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер катары катталган Т. Бакир уулу, «Фейсбук» социалдык тармагындагы ѳзүнүн жеке аккаунтунда, катталган талапкер Л.М. Саралаева жѳнүндѳ пост жарыялаган.
Текст: «Батышчылдар, НПОчулар, ЛГБТ, саткын журналисттер, экс-президенттин ойношу жана толтура иноагенттер биригип алышып шайлоо баштала элек - мага каршы чабуулду башташты! Эми Лейла Саралаева айымга төмөнкү жоопту бердим: «Лейла Саралаева, никакого нарушения нет. Вы - известная провокаторша. Специально за счет нападок на меня и устраивания скандалов просто хотите набрать политические очки на предстоящих выборах. Это излюбленный прием вам подобных. Все банера, вывешенные по договорам с рекламными компаниями сняты. А этот билборд был штабом на прошлых выборах, и хозяин его оставил себе. Это его личная собственность. К этим выборам билборд с номером 29 не имеет никакого отношения, так как жеребьёвки на этих выборах еще не было» (интернет баракчаны карап чыгуунун нотариус аркылуу күбѳлѳндүрүлгѳн протоколу –кѳчүрмѳдѳ тиркелген).
Арыз ээси, талапкер Т. Бакир уулу бир талапкердин абийирине, ар-намысына же ишмердик беделине экинчи талапкердин зыян келтиргендиги бѳлүгүндѳ «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын (мындан ары – конституциялык Мыйзам) 28-беренесинин 5-бѳлүгүнүн нормаларын бузган деп эсептейт.
Жогоруда баяндалгандарга негизинде, шайлоо мыйзамдарына ылайык талапкер Т. Бакир уулуна карата чара колдонууну суранган.
Ар тараптуулук жана объективдүүлүк максатында Борбордук шайлоо кломиссиясынын жыйынына талапкер Т. Бакир уулунун ыйгарым укуктуу ѳкүлү С.А. Топбаев жана арыз ээси Б.Т. Абдыкеримов чакырылган.
Келип түшкѳн арызды карап чыгып, жумушчу топтун чечимин эске алып, Борбордук шайлоо комиссиясы тѳмѳндѳгүлѳрдү белгилейт.
1) Пост жарыяланган аккаунттагы видеоматериалдарды жана жана башка жарыялаларды талдоодо жумушчу топ, бул баракча талапкер Т. Бакир уулуна таандык экендигин жана активдүү жүргүзүлүп жаткандыгын аныктаган.
2023-жылдын 16-августунда саат 17:22 де талапкер Т. Бакир уулунун кѳрсѳтүлгѳн баракчасында талапкер Л.М. Саралаевага карата пост жарыяланган, анын тексти жогоруда баяндалган.
Конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 5-бѳлүгүнѳ ылайык «Талапкерлер, алардын өкүлдөрү, саясий партиялардын өкүлдөрү, жалпыга маалымдоо каражаттары, башка жактар шайлоо алдындагы өнөктүктөргө катышууда билип туруп жалган маалыматтарга негизделген жана талапкерлердин, саясий партиялардын абийирине, ар-намысына же ишмердик беделине зыян келтирген жарыялоолорго жол берүүгө укуксуз…».
Ушуга ылайык, «Фейсбук» социалдык тармагындагы Т. Бакир уулунун посту жогоруда аталган конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 5-бѳлүгүнүн талаптарына карама-каршы келет, талапкер Т. Бакир уулу мыйзамдарда белгиленген талаптарды кармануусу зарыл жана аталган посту өчүрүүгө тийиш.
Талапкер Т. Бакир уулунун, башка талапкер Л.М. Саралаевага карата терс комментарийи менен пост жарыялоодогу аракеттеринде шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүнүн шарттарын бузуу фактысы каралат.
Конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 1-бѳлүгүнѳ ылайык «Шайлоо комиссиялары шайлоо алдындагы үгүттү жүргүзүүнүн белгиленген тартибинин сакталышын көзөмөлдөйт жана кетирилген кемчиликтерди жоюу боюнча чараларды көрөт».
Жумушчу топтун чечими менен Борбордук шайлоо комиссиясына шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүнүн шарттарын бузгандыгы үчүн талапкер Т. Бакир уулун Кыргыз Республикасынын укук бузуулар жѳнүндѳ кодекси боюнча жоопкерчиликке тартуу сунушталган.
Кыргыз Республикасынын укук бузуулар жѳнүндѳ кодексинин
65-беренесинин 1-бѳлүгүнѳ ылайык «Шайлоочу, байкоочу, талапкер же анын өкүлү, ишенимдүү адамы тарабынан шайлоо жөнүндө мыйзамдарда каралган шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүү шарттарынын бузулушу, - жеке жактарга 75 эсептик көрсөткүч өлчөмүндө айып пул салууга алып келет».
2) Аталган маселени кароодо жумушчу топтун жыйынында талапкер Т. Бакир уулунун ыйгарым укуктуу ѳкүлү С.А. Топбаев мурда талапкер Т. Бакир уулунун үгүт материалы тууралуу талапкер Л.М. Саралаева тарабынан пост жарыялангандыгын билдирген, ал боюнча Т.Бакир уулу эскертүү алган, мында пост «Терминатор кайра келди» деген сѳздѳр менен башталган, мындайга жол берилбеши керек, ушуга байланыштуу бул факт боюнча чара кѳрүүнү суранган.
2023-жылдын 14-августунда Л.М. Саралаева тарабынан «Фейсбук» социалдык тармагында Т. Бакир уулунун үгүт материалдары тууралуу пост жарыяланган, ал жерде «Терминатор кайра келди» деген сѳздѳр колдонулган.
«Фейсбук» социалдык тармагында жарыяланган талапкер Л.М. Саралаеванын постунун аталышы жогоруда көрсөтүлгөн конституциялык Мыйзамдын 28-беренесинин 5-бѳлүгүнүн талаптарына карама-каршы келет.
Борбордук шайлоо комиссиясы, талапкерлер шайлоо алдындагы үгүт жүргүзүүдѳ, ошондой эле жол берилген бузуулар жѳнүндѳ маалымдоодо талапкерлердин абийирине, ар-намысына же ишмердик беделине зыян келтирген жарыялоолорго жол бербѳѳ бѳлүгүндѳ мыйзамдардын белгиленген талаптарын сактоосу зарыл.
Бул маселе боюнча, жумушчу топ Борбордук шайлоо комиссиясына жогоруда аталган 2023-жылдын 14-августундагы постту өчүрүүгө талапкер Л.М. Саралаеваны милдеттендирүүнү сунуштады.
Баяндалгандардын негизинде, «Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 3, 4, 8-беренелерин, «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жѳнүндѳ» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 28-беренесин жетекчиликке алып,
Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясы
ЧЕЧИМ КЫЛАТ:
1. №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер Бакир уулу Турсунбайды Кыргыз Республикасынын укук бузуулар жѳнүндѳ кодексинин 65-беренесинин 1-бѳлүгүнѳ ылайык жоопкерчиликке тартуу жѳнүндѳ маселени кароо үчүн, материалдар Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын ыйгарым укуктуу кызмат адамына жѳнѳтүлсүн.
2. Талапкерлер Л.М. Саралаева жана Т.Бакир уулу 2023-жылдын 14-августунда жана 2023-жылдын 16-августунда «Фейсбук» социалдык тармагында жарыялаган постторун өчүрүүгө милдеттендирилсин.
3. Бул чечимдин аткарылышын көзөмөлдөө Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын мүчѳсү, Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын Шайлоочулардын жана шайлоо процессинин башка катышуучуларынын арыздарын жана даттанууларын кароо, маалымдоо жана үгүт жүргүзүү маселелери боюнча жумушчу топтун жетекчиси У.К. Жылкыбаевге жүктѳлсүн.
ТӨРАГА Н.ШАЙЛДАБЕКОВА
Бишкек ш., 2023-жылдын 30-августу
№199