02.08.2023-жыл №141
Ж.Б. Абировдун № 26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатын кайра шайлоодо талапкер катары катышуу ниети жөнүндө арызы тууралуу
2023-жылдын 28-июлунда Борбордук шайлоо комиссиясына Ж.Б. Абировдон №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатын кайра шайлоодо талапкер болуу ниети жөнүндө арызы келип түшкөн.
2023-жылдын 2-августунда талапкерлер, саясий партиялар тарабынан берилген шайлоо документтерин кабыл алуу жана текшерүү боюнча жумушчу топ берилген документтерди жана арызды карап чыгып, Ж.Б. Абировду №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер катары каттоодон баш тартууну Борбордук шайлоо комиссиясына сунуштады.
Бул маселени кароодо ар тараптуу жана объективдүүлүк үчүн Борбордук шайлоо комиссиясынын отурумуна Ж.Б. Абиров чакырылган, бирок ал отурумга катыша албасытыгын билдирген.
Берилген арызды жана документтерди карап чыгып, жумушчу топтун чечимин эске алып, Борбордук шайлоо комиссиясы төмөнкүлөргө келет.
2021-жылдын 28-ноябрында Кыргыз Республикасынын Президентинин 2021-жылдын 29-августундагы № 70 Жарлыгы менен дайындалган Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылыштагы депутаттарын шайлоосу болуп өттү.
Борбордук шайлоо комиссиясынын 2021-жылдын 12-декабрындагы
№ 826 токтому менен Ж.Б. Абиров №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин шайланган депутаты деп таанылган жана БШКнын 2021-жылдын 27-декабрындагы №838 токтомуна ылайык Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылыштагы депутаты болуп катталган.
2023-жылдын 27-мартында Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылыштагы депутаты Ж.Б. Абиров өз каалоосу менен депутаттык ыйгарым укуктарын мөөнөтүнөн мурда тапшыруу боюнча арыз берген.
Ошол эле учурда Ж.Б. Абиров өзүнүн арызын социалдык тармактагы баракчасында «болуп ѳткѳн окуядан кийин депутаттык кызматты ээлөөгө моралдык укугу жок» экендиги менен негиздеген (анын катышуусу менен болгон мушташ).
Ж.Б. Абировдун келип түшкөн арызынын негизинде Борбордук шайлоо комиссиянын 2021-жылдын 27-мартындагы №23 токтому менен Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылыштагы депутаты Ж.Б. Абировдун ыйгарым укуктары мөөнөтүнөн мурда токтотулган.
Кыргыз Республикасынын Президенти С.Н. Жапаровдун 2023-жылдын 27-мартындагы № 70 Жарлыгы менен №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылыштагы депутатын мөөнөтүнөн мурда шайлоо 2023-жылдын 28-майына дайындалган.
Жарлыкка ылайык, «Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты Абиров Жаныбек Болотбековичтин ыйгарым укуктары мөөнөтүнөн мурда токтотулгандыгына байланыштуу, Кыргыз Республикасынын Конституциясынын 70-беренесинин 2-пунктун, «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 59, 65-беренелерин жетекчиликке алуу менен» мөөнөтүнөн мурда шайлоо дайындалган.
Конституциялык Мыйзамдын 59-беренесинин 7-бөлүгүнө жана 65-беренесинин 6-бөлүгүнө ылайык: «Тийиштүү шайлоо округдарында чыгып кеткендердин ордуна бир мандаттуу шайлоо округдары боюнча Жогорку Кеңештин депутаттарын шайлоо бош депутаттык мандат пайда болгондон кийин эки айдын ичинде ушул конституциялык Мыйзамда белгиленген тартипте Кыргыз Республикасынын Президенти тарабынан дайындалат жана Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан өткөрүлөт».
Ж.Б. Абировдун өз каалоосу менен ыйгарым укуктарын токтотуу жөнүндө арыздын негизинде, ыйгарым укуктарынын мѳѳнѳтүнѳн мурда токтотулушу, бул шайлоо округу боюнча КР ЖК VII чакырылыштагы депутатынын чыгып кетиши жана бошогон мандаттын жаралышы - бул округ боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатын мөөнөтүнөн мурда шайлоону өткөрүү үчүн негиз болуп саналат.
Андан ары, Борбордук шайлоо комиссиясынын 2023-жылдын 16-июнунда № 58 токтому менен №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылыштагы депутатын мөөнөтүнөн мурда шайлоодо добуш берүүнүн жыйынтыгы жана натыйжалары анык эмес деп таанылган.
Ушунун натыйжасында, конституциялык Мыйзамдын 38-беренесинин 1-бөлүгүнө ылайык «Эгерде шайлоо жараксыз жана болбой калды деп таанылган, добуш берүүнүн жыйынтыктары боюнча талапкер, саясий партия шайланбай калган учурда, кайра шайлоо дайындалат. Кайра шайлоо бир айдын ичинде Борбордук шайлоо комиссиясы тарабынан дайындалат жана тиешелүү шайлоо комиссиялары тарабынан өткөрүлөт. Талапкерлерди, талапкерлердин тизмелерин көрсөтүү жана каттоо, башка аракеттер, анын ичинде шайлоо боюнча шайлоо аракеттеринин мөөнөттөрүн аныктоо, ушул конституциялык Мыйзамда жана Борбордук шайлоо комиссиясынын актыларында каралган тартипте жүзөгө ашырылат.».
Борбордук шайлоо комиссиясынын 2023-жылдын 12-июлундагы №64 токтому менен №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатын кайра шайлоо 2023-жылдын 10-сентябрына дайындалган.
«Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 59-беренесинин 7-бөлүгүнүн, 65-беренесинин 6-бөлүгүнүн маанисине жана мазмунуна ылайык, Ленин округу боюнча Жогорку Кеңештин VII чакырылыштагы чыгып кеткен депутатынын ордуна, ушул округдагы VII чакырылыштагы депутаттын ыйгарым укуктарынын калган конституциялык мөөнөтүнө, мөөнөтүнөн мурда андан кийин кайра шайлоо өткөрүлөт.
Конституциялык Мыйзамдын жогоруда көрсөтүлгөн жоболоруна таянсак, Ж.Б. Абиров өз каалоосу менен ушул округ боюнча ушул чакырылыштагы депутаттык ыйгарым укуктарын мөөнөтүнөн мурда токтоткон, Ленин шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин VII чакырылыштагы «чыгып кеткен» депутаты болуп саналат.
Ушуга байланыштуу, Ж.Б. Абировдун № 26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутатын кайра шайлоого катышуусу укукка сыйбайт, мыйзамдарга каршы келет, анткени жаран Ж.Б. Абиров чыгып кеткен депутат Ж.Б. Абировдун ордуна, VII чакырылыштагы депутаттын ыйгарым укуктарынын калган конституциялык мѳѳнѳтүнѳ дайындалган жана ѳткѳрүлѳ турган, Ж.Б. Абировдун аракеттеринин натыйжасында – ѳз каалоосу боюнча КР ЖК VII чакырылыштагы депутатынын ыйгарым укуктарын мѳѳнѳтүнѳн мурда токтоткондугуна байланыштуу пайда болгон бош мандаттын негизинде Ленин округу боюнча КР ЖК VII чакырылыштагы депутатын шайлоого кѳрсѳтүлүп жатат.
Конституциялык мыйзамдын 61-беренесинин 2-бөлүгүнүн 2-пунктуна ылайык, «ушул конституциялык Мыйзамда каралган көрсөтүү тартибин сактабоо» каттоодон баш тартуу үчүн негиз болуп саналат.
Конституциялык Мыйзамдын 3-беренесинин 5-бөлүгүндө «Жарандар шайлоо жана шайлануу укуктарын ушул конституциялык Мыйзамда белгиленген талаптарды эске алуу менен ишке ашырышат» деп белгиленген.
Жогоруда баяндалгандардын негизинде, «Кыргыз Республикасынын Президентин жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоо жөнүндө» Кыргыз Республикасынын конституциялык Мыйзамынын 38, 59, 61, 65-беренелерин, КР БШКнын 2023-жылдын 27-мартындагы №23 токтомун, Кыргыз Республикасынын Президенти С.Н.Жапаровдун 2023-жылдын 29-мартындагы №70 Жарлыгын, «Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоодо талапкерлер, саясий партиялар тарабынан берилген шайлоо документтерин кабыл алуунун жана текшерүүнүн тартиби жѳнүндѳ» жобону жетекчиликке алып,
Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук шайлоо комиссиясы
ЧЕЧИМ КЫЛАТ:
1. Абиров Жаныбек Болотбековичтин документтерин кабыл алуудан жана №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттыгына талапкер катары каттоодон баш тартылсын.
2. Бул чечим Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын расмий сайтына жарыялансын.
3. Бул чечимдин аткарылышын көзөмөлдөө Кыргыз Республикасынын Шайлоо жана референдум ѳткѳрүү боюнча борбордук комиссиясынын тѳрагасынын орун басары, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарын шайлоону өткөрүүдө талапкерлер, саясий партиялар тарабынан берилген шайлоо документтерин кабыл алуу жана текшерүү боюнча жумушчу топтун жетекчиси Н.Ч. Койчукеевге жүктѳлсүн.
ТӨРАГА Н.ШАЙЛДАБЕКОВА
Бишкек ш., 2023-жылдын 2-августу
№141