Урматтуу шайлоочулар, шайлоо комиссияларынын мүчѳлѳрү, саясий партиялардын, 

жалпыга  маалымдоо  каражаттарынын  ѳкүлдѳрү,  шайлоо  процессинин  катышуучулары!

«Кыргыз  Республикасынын  жергиликтүү  кеңештеринин  депутаттарын  шайлоону  дайындоо  жѳнүндѳ»  Кыргыз  Республикасынын  Президентинин  2023-жылдын  6-февралындагы  №19  ПЖ  Жарлыгы  (мындан  ары  –  Жарлык)  менен  Нарын  облусунун  Жумгал  районунун  Чаек,  Көк-Ой  айылдык  кеңештеринин,  Баткен  облусунун  Баткен  районунун  Самаркандек,  Ак-Сай,  Ак-Татыр  айылдык  кеңештеринин,  Ош  облусунун  Кара-Кулжа  районунун  Кеңеш  айылдык  кеңешинин,  Алай  районунун  Кабылан-Көл  айылдык  кеңешинин,  Ноокат  районунун  Исанов  айылдык  кеңешинин,  Кара-Суу  районунун  Отуз-Адыр  айылдык  кеңешинин,  Талас  облусунун  Кара-Буура  районунун  Шекер,  Бейшеке,  Бакыян  айылдык  кеңештеринин  жана  Чүй  облусунун  Жайыл  районунун  Кызыл-Дыйкан  айылдык  кеңешинин, Аламүдүн районунун Байтик айылдык  кеңешинин   депутаттарын  шайлоо  2023-жылдын  9-апрелине  дайындалды. 

Урматтуу  Кыргыз  Республикасынын  жарандары,  шайлоочулар!

Кыргыз  Республикасынын  18  жаш  куракка  чыккан,  шайлоо  ѳткѳрүлүп  жаткан    тийиштүү  администрациялык-аймактык  бирдиктин  жергиликтүү  жамаатынын  мүчѳсү  болуп  саналган  жаран  жергиликтүү  кеңештердин  депутаттарын  шайлоого  укугу    бар. 

  Шайлоочулардын  тизмесине  добуш  берүү  күнүнө  карата  жигердүү  шайлоо  укугуна  ээ  болгон,  жергиликтүү  жамааттын  мүчөсү  болуп  саналган  жана  "Кыргыз  Республикасынын  жарандарын  биометрикалык  каттоо  жөнүндө"  Кыргыз  Республикасынын  Мыйзамында  белгиленген  тартипте  биометрикалык  каттоодон  өткөн  Кыргыз  Республикасынын  бардык  жарандары  киргизилет.

Жергиликтүү  жамааттын  мүчөсү  -  тиешелүү  айылдык  аймактын,  шаардын  аймагында  туруктуу  жашаган  жана  жергиликтүү  маанидеги  маселелерди  чечүүдө  жергиликтүү  жамаат  менен  жалпы  кызыкчылыктары  байланышкан  Кыргыз  Республикасынын  жараны.  Шайлоочунун  жергиликтүү  жамааттагы  мүчөлүгү  туруктуу  жашаган  жерин  каттоо  жөнүндө  жарандын  паспортундагы  белги  менен  аныкталат;

Шайлоочулардын  алдын ала    тизмеси  шайлоочулардын  кѳрсѳтүлгѳн  маалыматтар  менен  таанышуусу  жана  тактап  алуусу  үчүн  2023-жылдын  8-февралында  www.tizme.gov.kg  мамлекеттик  порталында  (добуш  берүү  күнүнѳ  чейин  60  календардык  күн  калганга  чейин) участоктор боюнча жайгаштырылган. 

Добуш  берүүнү  уюштуруу  үчүн  52  шайлоо  участогу түзүлдү.  52  УШК  боюнча  шайлоочулардын  жалпы  саны  71061  шайлоочуну  түзѳт. 

Шайлоо  участокторунда  шайлоочулардын  тизмеси  мыйзамдарга  ылайык  2023-жылдын  18-февралына  чейин  илинет. 

Өзүңүз  жѳнүндѳ  маалыматтарды  тѳмѳндѳгүлѳрдѳн  тактасаңыз  болот:

• 1255  же    119  номерлерине  чалуу  менен;
• www.tizme.gov.kg мамлекеттик  порталында; 
• шайлоо  участогунда;
• “119”  номерине  ѳзүңүздүн  ПИН  –  паспорттогу  жеке  идентификациялык  номериңизди  кѳрсѳтүү  менен    СМС-билдирүү  жиберүү  аркылуу,  Сиз  шайлоо  участогунун  номерин  жана  дарегин  ала  аласыз  (СМС-билдирүү  жѳнѳтүү  жана  телефон  чпалуу  акысыз).

Кандай  гана  болбосун  ката  же  так  эместикти  тапкан  учурда,  ошондой  эле  Сиз  шайлоочулардын  алдын  ала  тизмесинде  жок  болсоңуз,  добуш  берүү  күнүнө  чейин  15  календардык  күндөн  кечиктирбестен  КР  жаранынын  паспортунун    көчүрмөсүн  тиркеп,  арыз  менен  2023-жылдын  24-мартына  чейин  (ошол  күндү  кошуп  алганда)  тиешелүү  участоктук  шайлоо  комиссиясына  кайрылууга  укугуңуз  бар.

Шайлоо  участогуна  арыз  бергенде  жаран    биометрикалык  идентификациядан  өтөт.

Биометрикалык  идентификациядан  өтпѳгѳн  жарандар  калкты  тейлѳѳ  борборлорунда  (КТБ)  жана  жашаган  жери  боюнча  жарандык  абалдын  актысын  жазуу,  паспорттоштуруу  жана  калкты  каттоо  органдарынан  (Кыргыз  Республикасынын  Санариптик  ѳнүктүрүү  министрлигине  караштуу  ведомстволук  түзүм)    ушул  жол-жободон  ѳтсѳ  болот. 

Арызды  электрондук  форматта,  «Шайлоочунун  кабинети»  сервиси  аркылуу  www.tizme.gov.kg сайтына,  белгиленген  тартипте  авторлошуудан  ѳтүү  аркылуу  берсе  да  болот. 

Шайлоолордо  добуш  берүү  күнү  шайлоочулардын  тизмесине  киргизилген  жарандар  гана  добуш  берүү  укугуна  ээ  экендигин  эсиңиздерге  салабыз. 

Урматтуу  Кыргыз  Республикасынын    жергиликтүү  жамааттарынын  мүчѳлѳрү,  саясий  партиялардын  ѳкүлдѳрү

         «Кыргыз  Республикасынын  жергиликтүү  кеңештеринин  депутаттарын  шайлоо  жѳнүндѳ»    КР  Мыйзамына  ылайык  шайлоо  ѳткѳрүлүп  жаткан    тийиштүү  администрациялык-аймактык  бирдиктин  жергиликтүү  жамаатынын  мүчѳсү  болуп  саналган  жаран  жергиликтүү  кеңештин  депутаты  болуп  шайлана  алат. 

21  жаш  куракка  толгон,  жалпы  орто  билимден  төмөн  эмес  билими  бар,  тиешелүү  администрациялык-аймактык  бирдиктин  жергиликтүү  жамаатынын  мүчөсү  жергиликтүү  кеңештин  депутаты  болуп  шайлана  алат.

Сот  тарабынан  аракетке  жөндөмсүз  деп  табылган  же  соттун  мыйзамдуу  өкүмү  күчүнө  киргендиги  боюнча  эркиндигинен  ажыратуу  жайларында  кармалып  турган  жарандар  шайлоого  жана  шайланууга  укугу  жок.

Соттуулугу  мыйзамда  белгиленген  тартипте  жоюлбаган  адамдар  жергиликтүү  кеңештердин  депутаттыгына  шайланууга  укугу  жок.

Айылдык  кеңештердин  депутаттарын  шайлоо  мажоритардык  тутум  боюнча  жүргүзүлѳт. 

Кыргыз  Республикасынын  Нарын,  Баткен,  Ош,  Талас  жана  Чүй    облустарынын айрым  жергиликтүү  кеңештеринин  депутаттарын  шайлоону  ѳткѳрүү  үчүн  аймактык  шайлоо  комиссиялары  жергиликтүү  өз  алдынча  башкаруу  органдарынын  өкүлдөрүнүн  катышуусу  менен  добуш  берүү  күнүнө  чейин  50  календардык  күндөн  кечиктирбестен,  б.а.  2023-жылдын  18-февралына  чейин  шайлоо  округдарынын  схемасын  жана  чек  араларын  иштеп  чыгат  жана  аларды  бекитүү  үчүн  КР БШКга    киргизет.

Кѳп  мандаттуу  шайлоо  округдары  бир  мандатка  шайлоочулардын  санынын  болжолдуу  бирдейлиги  менен  (шайлоочулардын  өкүлчүлүгүнүн  орточо  ченеминен  10  пайыздан  ашпаган,  ал  эми  жетүүгө  кыйын  жана  алыскы  жерлерде  15  пайыздан  ашпаган  жол  берилген  орточо  ченеминен  четтөө  менен)    түзүлѳт.

Ар  бир  округда  мандаттардын  30%ынан  кем  эмесин аялдар үчүн резервде калтыруу  2023-жылдын  9-апрелине  дайындалган  14  жергиликтүү  кеңешке  азыркы  шайлоолордун  ѳзгѳчѳлүгү  экендигин  белгилѳѳ  зарыл.  Бул  кеңештерде  аялдар  үчүн  квота  биринчи  жолу  колдонулууда. 

Шайлоо  округдарынын  схемасы  жана  чек  аралары  жана  ар  бир  округ  боюнча  аялдар  үчүн  резервде  калтырылган  мандаттардын  саны  жѳнүндѳ  маалыматтар  менен  КР  БШКнын  расмий  сайтынан  www.shailoo.gov.kg (Башкы  баракча/шайлоочулар/шайлоо  округдары  жана  чек  аралар)  жана  ЖМКдан  таанышса  болот. 

“Жергиликтүү  кеңештердин  депутаттарын  шайлоо  жѳнүндѳ”  Кыргыз  Республикасынын  Мыйзамынын  49-беренесинин  2-бѳлүгүнѳ  ылайык,  айыл  аймактарынын  жергиликтүү  кеңештерине  талапкерлерди  кѳрсѳтүү  укугу  саясий  партияларга  жана  ѳзүн  ѳзү  кѳрсѳтүү  аркылуу  жарандарга  берилет. 

Шайлоолорго  катышуу  боюнча  талапкерлерге  жана  саясий  партияларга  кѳмѳк  кѳрсѳтүү  иретинде  КР  БШКнын  расмий  сайтына  арыздардын тариздери  жана талапкерлерге  коюлуучу  талаптар  жѳнүндѳ  эскертемелер, үгүт жүргүзүү, шайлоо өнөктүгүн каржылоо жѳнүндѳ маалымат  жайгаштырылган. 

  (https://shttps://shailoo.gov.kg/ru/vybory-mestnyh-keneshej-aprel-2023-g/)

Кыргыз  Республикасын  санариптештирүү  саясатынын  алкагында  тадапкерлерди  каттоо  үчүн  “Электрондук  талапкер”  программасы  киргизилген,  ал  талапкерлерге  документтерин  электрондук  түрдѳ  киргизүүгѳ  мүмкүнчүлүк  берет.  Талапкерлердин  маалыматтарынын  мыйзамдардын  талаптарына  ылайык  келишин  текшерүү  “Түндүк”  ведомстволор  аралык  электрондук  ѳз  ара  аракеттешүү  тутуму  аркылуу  ишке  ашырылат  (паспорттогу  маалыматтары  (катталгандыгы),  КР  жарандыгы  (СӨМ),  соттуулугунун  жоктугу  (ИИМ),  жалпы  орто  билиминин  болушу  (ББжИМ),  саясий  партиянын  катталгандыгы  (Минюст)  ж.б.). 

Аймактык  шайлоо  комиссиялары  талапкерлерге  кеңеш  беришет  жана  «Электрондук  талапкер»  программасын  пайдаланууга  кѳмѳктѳшѳт. 

Айылдык  кеңештердин  депутаттыгына  талапкерлерди  кѳрсѳтүү    жана  зарыл  керектүү  документтерди  берүү  шайлоолор  дайындалган  күндѳн  (2023-жылдын  7-феваралынан) башталып,  шайлоо күнүнѳ  30  календардык  күн  калганга  чейин,  б.а.  2023-жылдын  9-мартында  саат 24.00гө    чейин  аяктайт. 

Документтер  кагаз  жүзүндө  жана  электрондук  вариантта  кабыл  алынат.

Айылдык  кеңештердин  депутаттыгына  талапкерлерди  каттоо  шайлоо  күнүнө  20  календардык күн калганда, б.а.  2023-жылдын  20-мартына  чейин  аяктайт.

Айылдык  кеңештердин  депутаттарын  шайлоодо  шайлоо  алдындагы  үгүт  иштерин  жүргүзүү  2023-жылдын  20-мартынан  тартып  башталат  жана  2023-жылдын  8-апрелинде    саат  8.00дө  токтотулат.

2023-жылдын  9-апрели  –  добуш  берүү  күнү.

Айылдык  кеңештердин  депутаттарын  шайлоонун  натыйжалары                      2023-жылдын  29-апрелине  чейин  (добуш  берүү  күнүнөн  тартып                        20  календардык  күндөн  кечиктирилбестен)  аныкталат.

Айылдык  кеңештердин  депутаттарын  шайлоонун  натыйжаларын  аныктоодо  резервге  калтырылган  мандаттар  алгач  башка  аял-талапкерлерге  караганда  көбүрөөк  добуштардын  санына  ээ  болгон  аял-талапкерлер  ортосунда  бөлүштүрүлөт.

Эгерде  шайлоо  округунда  аял-талапкерлердин  саны  резервге  калтырылган  мандаттардын  санынан  аз  болсо,  анда  жогоруда  көрсөтүлгөн  мандаттар  бөлүштүрүлгөндөн  кийин  калган  мандаттар  башка  талапкерлер  ортосунда  бөлүштүрүлөт.

Урматтуу  аймактык  жана  участкалык  шайлоо  комиссияларынын  мүчөлөрү!

Айылдык  кеңештердин  депутаттарын  шайлоону  даярдоо  жана  өткөрүү  процессинде  аймактык  жана  участкалык  шайлоо  комиссияларынын  мүчөлөрү  жергиликтүү  деңгээлде  чечүүчү  ролду  аткарат.  Калктын  бүтүндөй  шайлоо  процессине  ишеним  деңгээли  көбүнесе  сиздердин  иш-аракеттериңиздерге жараша болот.

Мыйзамдуулук,  калыстык,  айкындуулук,  ачыктык  –  бул  бардык  деңгээлдердеги  шайлоо  комиссияларынын  негизги  иш  принциптери.

Аймактык  шайлоо  комиссияларына  өзгөчө  жоопкерчилик  жүктөлөт,  алар  айылдык  кеңештердин  депутаттыгына  талапкерлерди  каттоо  процессинен  баштап, айылдык  кеңештердин  депутаттарын  шайлоонун  жыйынтыктарын  аныктоо  аяктаганга  чейин  шайлоочулар,  талапкерлер  жана  саясий  партиялар  менен  түздөн-түз  иштерди  уюштуруусу  керек.  Шайлоонун  бардык  катышуучулары  үчүн  тең  шарттарды  камсыздоо  –  бул  процесстеги  башкы  талаптардан  болуп  калууга  тийиш!

Урматтуу  Кыргыз  Республикасынын  мамлекеттик  жана  жергиликтүү  өз  алдынча  башкаруу  органдарынын  өкүлдөрү!

“Жергиликтүү  кеңештердин  депутаттарын  шайлоо  жөнүндө”  Кыргыз  Республикасынын  Мыйзамына  ылайык,  мамлекеттик  органдар  жана  жергиликтүү  өз  алдынча  башкаруу  органдары,  ошондой  эле  алардын  кызмат  адамдары  шайлоо  комиссияларына  алардын  ыйгарым  укуктарын  ишке  ашырууга  көмөктөшүүгө  милдеттүү:

-  керектүү  жабдууларды,  транспорт  каражаттарын  берүү;

-  орун-жайларды,  анын  ичинде  жогору  турган  шайлоо  комиссиясына  же  архивге  өткөрүп  бергенге  чейин  технологиялык  жабдууларды  (такта,  добуш  берүү  үчүн  үкөк,  кабиналар  ж.б.),  шайлоо  өткөрүү  боюнча  документтерди  сактоо  үчүн  орун-жайларды  берүү,  ошондой  эле  аларды  кайтарууну  камсыздоо;

-  үзгүлтүксүз  телефон,  интернет  байланышы,  электр  (ошондой  эле  электр  аркылуу  азыктандыруунун  альтернативалуу  булагы  менен  камсыздоо  зарыл),  жылуулук  менен  камсыздоо;

-  керектүү  маалыматтарды  жана  материалдарды  берүү;

-  шайлоону  даярдоого  жана  өткөрүүгө  байланыштуу  шайлоо  комиссияларынын  кайрылууларына  –  дароо,  тиешелүү  маселени  кошумча  изилдөө  же  текшерүү  зарыл  болгон  учурда  –  3  күндүк  мөөнөттө,  ал  эми  добуш  берүү  күнү  же  добуш  берүү  күнүнөн  кийинки  күнү  –  токтоосуз  жооп  берүү.

“Жергиликтүү  кеңештердин  депутаттарын  шайлоо  жөнүндө”  Кыргыз  Республикасынын  Мыйзамынын  29-беренесинин  6-бөлүгүнө  ылайык,  добуш  берүү  үчүн  жай  ден  соолугунун  мүмкүнчүлүктөрү  чектелүү  шайлоочулардын  бул  жайга  тоскоолдуксуз  кирүүсүн  жана  анда  добуш  берүүсүн,  анын  ичинде  ыңгайлуу  келип-кетүү  жана  жөө  жүрүү  жолдорун,  жеке  автотранспортун  токтотуучу  атайын  жерлердин,  имараттын  биринчи  кабаттарында  добуш  берүү  үчүн  жайлардын  жайгаштырылышын  же  лифттердин,  эшиктердин  кең  улагасынын,  пандустардын  болушу  (пандусту  орнотуу  мүмкүн  болбосо,  жардамга  чакыруу  баскычтары  менен  жабдылышы),  төшөмөлөр,  тактилдик  көрсөткүчтөр,  жетиштүү  жарыктандыруу  менен  камсыздалууга  тийиш.

Мамлекеттик  органдар,  жергиликтүү  өз  алдынча  башкаруу  органдары  аймактык  жана  участкалык  шайлоо  комиссияларына  шайлоочулардын  тизмелерин  тактоо  маселелери  боюнча  көмөктөшүүгө  милдеттүү.

Ошондой  эле  жергиликтүү  өз  алдынча  башкаруу  органдары  шайлоо  дайындалган  күндөн  тартып  35  календардык  күндүн  ичинде  ар  бир  шайлоо  участогунда  басылма  үгүт  материалдарын  илүү  үчүн  атайын  орундарды  берүүгө  жана  жабдууга  милдеттүү.

“Жергиликтүү  кеңештердин  депутаттарын  шайлоо  жөнүндө”  Кыргыз  Республикасынын  Мыйзамынын  41-беренесинин  4-бөлүгүнө  ылайык,  шайлоону  даярдоодо  жана  өткөрүүдө  шайлоо  комиссиялары  тарабынан  ыкчам  чара  көрүүнүн  координациялык  топтору  түзүлөт,  анын  курамына  укук  коргоо  органдарынын  өкүлдөрү  кирет.

Ыкчам  чара  көрүүнүн  координациялык  тобунун  негизги  иш-милдеттери  болуп  төмөнкүлөр  саналат:

-  шайлоо  мыйзамдарын  бузууларга  ыкчам  чара  көрүү;

-  көрүлүүчү  чаралар  жөнүндө  жарандарга  маалымдоо.

Урматтуу  жалпыга  маалымдоо  каражаттарынын  жана  интернет-басылмалардын  өкүлдөрү!

Шайлоо  алдындагы  үгүт  иштерине  катышуу  үчүн  ЖМК  жана  интернет-басылмалар  КР  БШКдан  аккредитациядан  өтөт.

Шайлоо  алдындагы  үгүт  иштерине  катышууну  каалаган  ЖМК,  интернет-басылмалар  шайлоону  дайындоо  жөнүндө  чечим  расмий  жарыяланган  күндөн  тартып  10  календардык  күндөн  кечиктирбестен  б.а.  2023-жылдын  17-февралына  чейин  обо  убактысын,  басма  аянтын  берүү  үчүн  акынын  өлчөмү  жана  башка  шарттары  же  интернет-басылмага  жарыялоо  укугу  жөнүндө  маалыматтарды  КР  БШКга  берет.

КР  БШК  аймактардагы  жалпыга  маалымдоо  каражаттарын  маалыматтык  өнөктүккө  жигердүү  катышууга  чакырат  жана  өз  кезегинде  шайлоо  өнөктүгүнүн  жүрүшү  жана  шайлоо  комиссияларынын  иши  тууралуу  бардык  зарыл  маалыматтарды  берүүгө  даяр  экендигин  билдирет.

Урматтуу  талапкерлер,  шайлоо  процессинин  катышуучулары!

Шайлоонун  укуктук  нукта  өтүшү  үчүн  шайлоо  мыйзамдарынын  ченемдеринин  талаптары  бекем  сакталууга  тийиш,  ал  эми  шайлоо  процессинин  башка  катышуучулары  менен  өз  ара  аракеттешүүдө  өз  ара  сый-урмат  көрсөтүү  зарыл.

КР  БШК  тарабынан  шайлоо  процессинин  бардык  катышуучулары  үчүн  эшик  ачык,  добуш  берүүнүн  жыйынтыктарынын  аныктыгын,  айкындуулукту,  калыстыкты  кепилдейт  жана  шайлоо  тынч,  туруктуу    маанайда  өтүшүнө  болгон  күч-аракетин  жумшайт,  талапкерлердин  жана  шайлоочулардын  шайлоо  укуктарын  толук  баалуу  ишке  ашыруу  үчүн  бардык  зарыл  жана  бирдей  шарттарды  түзөт.

Кыргыз  Республикасынын  Президентинин  Жарлыгы  менен  КР    БШКга  пилоттук  режимде дистанциялык,  электрондук  добуш  берүү,  убактылуу  регламенттөө  менен  жабдуулардын  модернизацияланган      түрлѳрүн  колдонуу  жана  башка  зарыл  чаралдарды  көрүү    мүмкүнчүлүгүн  кароо  сунуш  кылынды.

БШКнын  чечими  менен  жергиликтүү  кеңеш  жана  добуш  берүү  форматы  белгиленет.  Бул  маалымат  кошумча  түрдѳ  шайлоочуларга  билдирилет. 

БШКнын  маалымат  ресурстары

КР  БШКнын  расмий  сайтынанда  www.shailoo.gov.kg тѳмѳндѳгүлѳр  менен  таанышса  болот:

www.talapker.shailoo.gov.kg сайтында  талапкерлер,  талапкерлердин  шайлоо  программалары  жана  шайлоо  фонддору  тууралуу  жалпы  маалыматтар  көрсөтүлгөн.

БШКнын  Даттануулар  жана  кайрылуулар  реестринде

(https://www.shailoo.gov.kg/ru/registry/ )    атайын  электрондук  ресурсунда  шайлоо  комиссияларына  (КР  БШК,  АШК,  УШК)  келип  түшкөн  даттануулар  жана  арыздар,  алар  боюнча  кабыл  алынган  чечимдер  жана  сот  актылары  менен  тааныша  аласыз.

БШКнын  ыкчам  чара  көрүүнүн  координациялык  тобунун  (ЫЧКТ)  шайлоочулар  жана  шайлоо  мыйзамдарынын  башка  субъектилери  үчүн  шайлоо  мыйзамдарын  бузуу  фактылары  жөнүндө  маалымат  берүү  үчүн  байланыш  каналдары:

• 1255  –  кыска  номери;
• 0990  02-12-55;  0502  00-12-55  WhatsApp  номерлери;
• 0312  62-62-46  –  ишеним  телефону;
• kgor_cec@shailoo.gov.kg  –  электрондук  дарек.

0312  66-02-40  –  КР  БШКнын  коомдук  кабылдамасы.